آموزش صفر تا صد کشت و پرورش کاکتوس علوفه ای

: امیر حبیبی; کتب آموزشی کشاورزی و دامپروری

(1 vote, average 5 out of 5)

جهت آشنایی با متد علمی کشت و پرورش گیاه کاکتوس علوفه ای ، با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید ، همچنین میتوانید جهت دانلود جامعترین بانک کتاب ها و جزوات آموزش کاشت و داشت و برداشت کاکتوس علوفه ای و سایر علوفه ها ، به انتهای این صفحه مراجعه نمایید .

كاكتوس ها ، از گياهان گوشتي و بسيار مقاوم به كم آبي و خشکي بوده كه نسبت به ساير گياهان علوفه ای و با توجه به حداقل هزينه ، شرايط ناهنجار سرزمين و ... علوفه خوشخوراك با عملکرد مطلوبي را توليد مي نمايند . همچنين علاوه بر توليد علوفه ، استفاده از ميوه و ساير اندام های آن در بخش صنعت و محصوالت داروئي ، بهداشتي و ... نيز مورد توجه قرار ميگيرد .

كاكتوس ها از گياهان گوشتي و از رده دولپه ای های جدا گلبرگ بوده و سردسته تيره ویژه ای بنام (Cactaceae) می باشند و با تيره های ديگر دو لپه اي ها، تفاوت كلي دارند ، زيرا ساقه اين گياهان بسيار ضخيم بوده و از حالت استوانه ای خارج شده و برگ ها نيز شکل اصلي خود را از دست داده و به صورت خار و تيغ های كوچکي درآمده اند .

بطور خلاصه اهميت كشت كاكتوس بشرح ذيل مي باشد :

به منظور بيابان زدايي و توليد علوفه در مزارع با هزينه اندك كشت می گردد .
گياه چند منظوره مي باشد. برای توليد علوفه ، ميوه جات و محصولات صنعتي و زينتي مورد بهره برداری قرار مي گيرد .
نسبت به شرايط سخت محيطي و بويژه خشکسالي ، از خود بردباری قابل توجهي شان مي دهد .
در خاك های به شدت فرسوده به خوبي مي رويد .
كاكتوس ها به خوبي در دمای داغ و گرم رشد كرده و در دمای 50 درجه سانتيگراد و بالاتر ، حداكثر دوام را دارد .

در این صفحه ، کاملترین بانک فایلهای آموزشی را درباره کشت کاکتوس علوفه ای ، روشهای سم پاشی و مبارزه با آفات و بیماری ها و علفهای هرز کاکتوس علوفه ای و نکات تخصصی دیگر ، در اختیار شما کاربران محترم وبسایت گسترش کارآفرینی ایران قرار میدهیم . جهت سهولت استفاده شما کاربران محترم ، ما این اطلاعات را در چند شاخه تخصصی به شرح زیر دسته بندی نموده ایم .

1 - آموزشهای مربوط به کاشت و داشت و برداشت کاکتوس علوفه ای که به شرح زیر میباشد :

خاک ها و ديگر شرايط مناسب کشت :

خاك مناسب برای كاشت كاكتوس علوفه ای بايد حداكثر15-20 درصد رس داشته باشد و دارای زهکشي مناسب بوده و عميق و سبك بوده و شوری بالا نداشته باشد .

بهترين PH برای كاكتوس علوفه ای ، حدود 2/8 تا 5/8 بوده و به منظور بهره برداری بهينه ، زمين كشت كاكتوس در نزديکي محل دامداری انتخاب مي گردد تا دسترسي مناسب جهت انتقال علوفه فراهم گردد .

عمق كاشت بذرها عموماً دو برابر قطر هر بذر مي باشد .

بهترين روش استقرار كاكتوس علوفه ای برخالف ساير كاكتوسها ، بسيار ساده بوده و به روش استفاده از پدها ( قطعات كوچك كاكتوس ) مي باشد . پدهای مورد نياز برای تکثير از بوته ای سرحال و سالم تهيه شده و در انتهای فصل رشد و با اعمال يك تنش ملایم خشکي برداشت گرديده و اندازه آنها متوسط تا بزرگ مي باشد .

پدها پس از برداشت در سايه و محيط خشك به مدت دو هفته نگهداری و به منظور جلوگيری از پوسيده شدن ، آنها را ضدعفوني مي نمايند .

پرورش کاکتوس ها :

نوع خاك زراعي كاكتوس ها ، بايد شني رسي و يا درصد بيشتری از شن يا سنگريزه را دارا باشد . كاكتوس های علوفه ای در ابتدای رشد ، نياز به آب مناسبي دارند. كاكتوس ها در مناطق گرم و پر نور رشد مي كنند ( بومي آمريکای لاتين ). كاكتوس ها به نور زيادی احتياج دارند و در محيط های كم نور معمولا رشد علفي كرده و تيپ ظاهری آنها از حالت رختي و بوته ای خارج مي شود .

روش نشاءِ کاکتوس های دانه زاد در ايستگاه ها، مراتع و مزارع : زماني كه كاكتوسهای دانه زاد ( روييده از بذر ) تا اندازه ای بزرگ شوند كه خطر از بين رفتن آنها وجود نداشته و بستر كاشت نيز آماده شده باشد ، زمينه انتقال و نشاءِ پايه ها فراهم خواهد بود .

جهت نشاءِ كاكتوس ، نخست بستر كاشت آبياری مي گردد تا خاك تر شده و آسيبي به ریشه ها وارد نگردد . سپس آنها رابا فاصله معين در مزارع نشاء مي نمايند . فاصله كاشت كاكتوس ها بستگي به نوع استفاده از آن دارد .

چگونگي مراقبت و نگهداری کاکتوس ها : پرورش و نگهداری كاكتوس ها بسيار آسانتر از ساير گياهان مي باشد . پوشش سخت و خشن بیرونی کاکتوس ها و داشتن خار ريز ، مانع بزرگي در برابر حمله حيوانات است .

همچنين ساقه های گوشتي اين گياهان ، اندازه زيادی آب را در خود ذخيره كرده كه هنگام خشکی و کم آبی از آن سود می برند .

با اين همه ، كاكتوس ها نيز به مراقبت های ويژه ای نيازمندند ، تا گونه های گياه ، رشد كافي و اندازه های متناسب خود را حفظ نمايند . در غير اين صورت گياه از رشد مطلوبي برخوردار نخواهد بود. بيشتر كاكتوس ها سرمای شب و دمای نزديك به صفر درجه را تحمل مي نمايند و بسياری از آنها نيز مناسب كاشت در كنار تپه ها ، بين صخره ها و زير درختان و درفضای باز می باشند .

تکثير پاره ای از كاكتوس ها و گياهان گوشتي به وسيله بذر در فروردين ماه آغاز مي شود . گرمای هوا عامل بسيار شناخته شده برای كاشت بذر كاكتوس ها و اطمينان از سبز شدن آنها مي باشد . كاكتوس ها ، نور دوست و روشنايي پسند هستند ، همچنين ذخيره آب در بافت های كاكتوس دارای اهميت ويژه ای است ، اما اگر در رطوبت زياد و بدون تهويه قرار گيرند احتمال پوسيدگي آنها افزايش مي يابد. كاكتوس ها با جذب فراوان آب و مواد غذايي سريع الرشد ، شاداب ، خوش رنگ و ...می گردد .

در ماه دو كشت ، رشد پاره ای از كاكتوس ها بطور چشمگيری افزايش مي يابد ، كاشت بذر برخي از كاكتوس هايي كه به گرمای بيشتر هوا نياز دارند ، در ارديبهشت ماه انجا مي گيرد . همچنين ازدياد گياه از راه قلمه زدن در اين ماه بسيار مناسب است .

هرس و جداسازی بخشهای پژمرده و خشك گياه و پيوند اكثر گونه های متفاوت كاكتوس در ابتدای فصل تابستان صورت گرفته و در جهت تقويت آنان از كودهای مناسب استفاده مي شود . گروهي از كاكتوس ها نظير ماميالريا به دليل گرمای تير ماه به خواب رفته كه در اين حالت كوددهي متوقف مي گردد.

بذر كاكتوس ها و برخي ديگر از گياهان گوشتي در نيمه تابستان رسيده كه جهت بذركاری جمع آوری مي گردند . پاجوش كاكتوس جهت پرورش و ازدياد گياه در اين زمان تهيه مي گردد. در مرداد ماه خطر حمله كنه قرمز ( آفت كاكتوس ها ) بيشتر مي باشد ، زيرا در هوای گرم و خشك كنه ها فعاليت بيشتری دارند . به همين دليل تهيه وسايل پيشگيری و درمان بيماری در اين ماه صورت مي پذيرد .

در ماه پاياني تابستان كاكتوس ها همچنان از نور فراوان خورشيد بهره مند مي باشند . بذر كاكتوس هايي كه در ابتدای تابستان در خزانه و يا نهالستان كشت شده اند در شهريور ماه به رشد كافي رسيده و قابل انتقال مي باشند . به دليل سرد شدن هوا و افزايش هوای ابری ، ميزان نياز آبي كاهش يافته اما امکان حمله آفات و بيماري ها افزايش مي يابد .

در پايان تابستان ، فصل رويش سريع كاكتوس ها به پايان رسيده و گياه كم كم به نور و درجه حرارت پايين تر عادت كرده كه اين كار در اصطلاح باغباني ، آماده سازی گياه به شرايط سخت و نامساعد ناميده مي شود .

در ابتدای فصل پائيز تابش نور آفتاب تا اندازه ای كاهش يافته كه مناسبترين نور مورد نياز كاكتوس ها شناخته شده است . تابش آفتاب مستقيم مهرماه برای كاكتوس ها خوشايند بوده ، و در زير پرتو آن گياهان خود را برای گذراندن شرايط سخت زمستان آماده و مواد مورد نياز را در بافتهای دروني خود ذخيره مي سازند . در مهرماه رفته رفته تبخير گياه كمتر و به همان نسبت ميزان آب مورد نياز كاهش مي يابد .

در نيمه دو پائيز غالب كاكتوس ها به تدريج به خواب زمستانه رفته ، لذا نياز غذايي و رطوبت كاهش مي يابد . ميزان دمای مورد نياز گياه در اين زمان حدود 20-15 درجه سانتيگراد است . رطوبت زياد در اين برهه موجب پوسيدگي سريع گياه مي گردد . نهال های جوان در اين فصل نياز آبي بيشتری دارند .

فصل برداشت کاکتوس علوفه ای :

كاكتوس علوفه ای را در انتهای فصل رشد ، برداشت كرده و به وسيله داس وچاقو از بوته ها جدا مي شوند . ميزان برداشت به نوع كاكتوس و سن گياه بستگی دارد ، در سال اول ، برداشت 4-2 پد از هر بوته امکانپذیر بوده كه در محيط خشك و سايه نگهداری و به منظور جلوگيری از پوسيدگي هر 6-4 هفته زير و رو مي گردند .

همچنين سطح آنها را با كاه و كلش به قطر 10-5 سانتي متر پوشش مي دهند . در مناطق نيمه خشك مركزی مکزيك ، علوفه برداشت شده كاكتوس های علوفه ای ( پدها ) را به مدت 6 ماه نگهداری كرده که در شرایط سخت خشکسالی بیش از 30-25 درصد نياز دام كشور را تأمين مي نمايد .

ميزان توليد علوفه بستگي به سن گياه ، تراكم گياه ، نوع و ميزان بارندگي منطقه دارد . گونه كاكتوس با توجه با بارندگي متوسط ساليانه كشور( 150 میلی متر ) به عنوان گياه سازگار با محیط و متحمل در برابر تنشهای محيطي و گرمای بالای 50 درجه و رطوبت اندک ، متناسب با شرايط طبيعي اكثر مراتع كشور مي باشد .

کاشت کاکتوس در مراتع :

مراتع مسطح با شيب حداكثر 3 درصد ، با خاك شني سبك با حداكثر رس 20-15 درصد و زهکش مناسب ، فاقد شوری و آب ايستادگي و 5/8 -2/8 PH= مناسب كشت كاكتوس بوده و ترجيحاً دسترسي به جاده و نزديکي به تأسيسات دامداری جهت نگهداری علوفه توليدی ، مناطق مساعد را معرفي مي نمايند . حذف علف های هرز و درختچه های مزاحم در سطح مراتع و ايجاد جوی و پشته ( فارو ) بمنظور استفاده بيشتر از روان آب در استقرار گياهان كاشته شده مفيد واقع مي گردد .

تراكم كاشت بين 8000-300 بوته در هر هکتار ، بسته به ويژگي های اگرو اكولووژيکي متفاوت بوده و بوته های آماده شده در خرانه ( بصورت پد ) در حاشيه رديف های احداثي ( فارو ) غرس مي گردند ، بطوريکه 3/2 آنها در زير خاك قرار می گیرند .

جهت آماده سازی زمين مرتعي و حصول عملکرد بهتر ، باید قبل ازکاشت اقدام به کوددهی نمود . كودهای شيميايي نسبت به كود حيواني سهو الوصول تر بوده اما كودهای حيواني دوام بيشتری دارند . استعمال 20 تن كود گاوی در هکتار و در هر دو سال برابر با مصرف 90-40 كيلوگر كود ازته و فسفره در هر سال است.

استفاده از كود ازته در طول فصل و حین بارندگي صورت میگیرد كه نيمي از آن در ابتدای فصل و نيمي ديگر 45 روز بعد مورد بهره برداری قرار مي گيرد . زمان كاشت ، هنگامي است كه حداقل خطر يخ زدگي وجود داشته باشد، زيرا اندام های هوايي كه نسبت به سرمازدگي بسيار حساس مي باشند ، دو تا سه هفته ای پس از كاشت رشد مي نمايند .

كاكتوسها نسبت به سرما واكنش سريع نشان داده و حداقل حرارت قابل تحمل 5 - درجه سانتيگراد برای عموم آنها مي باشد . لذا زمان كاشت بسته به نوع اقليم منطقه انتخاب مي گرد .

انواع واريته های بدون خار برای تولید علوفه مناسب بوده ، بطوریکه حمل و نقل ، نگهداری و استفاده از آنها آسان تر است . برخي گونه هوای كاكتوس در نوجواني بصورت سبزی مورد استفاده انسان قرار مي گيرد .

2 - آشنایی با ارقام مختلف کاکتوس علوفه ای :

کاکتوس علوفه ای آريوکارپوس
کاکتوس علوفه ای آستروفیتوم

3 - آشنایی با آفات و بیماریها و علفهای هرز کاکتوس علوفه ای و روش های سم پاشی و مبارزه بیولوژیک با آفات که برخی از سرفصلهای آن شامل موارد زیر میباشد :

آشنایی با آفات مهم کاکتوس علوفه ای و روش های مبارزه با آنها مانند شته ، شته سپردار ، شپشك های آرد آلود ، تريپس و کنه ها ، حلزون های صدفدار و بي صدف
آشنایی با بیماری های قارچي کاکتوس علوفه ای و روش مبارزه با آن

نکته مهم : تمام سرفصل های بالا تنها گوشه ای از اطلاعات موجود در فایل آموزش کاشت ، داشت و برداشت کاکتوس علوفه ای میباشند که در اختیار کاربران سه ماهه و بالاتر وبسایت قرار گرفته است .

:: موضوعات زیر نیز میتواند برای شما جذاب باشد :

:: آموزش مرحله به مرحله و تصویری ثبت نام در سامانه سیتا جهت اخذ وام تبصره 18 جهاد کشاورزی

:: طرح توجیهی تولید سرکه و علوفه دامي از ملاس چغندر قند 36 صفحه

:: نگارش طرح توجیهی اختصاصی احداث مزرعه کشت علوفه هیدروپونیک

:: تدوین طرح توجیهی اختصاصی احداث مزرعه کشت و پرورش گیاه سالیکورنیا با آب شور دریا جهت تولید روغن و علوفه مرغوب

:: حق الزحمه نگارش تخصصی طرح توجیهی احداث مزرعه کشت و پرورش ذرت علوفه ای

:: دانلود فایل های کشت و پرورش کاکتوس علوفه ای

کاشت و پرورش علوفه هاآبیاریآفات و بیماریهاگیاه شناسی علوفه هانکات تکمیلی

فايل‌ها:

ka - آموزش جامع زراعت کاکتوس علوفه ای و روش های تکثیر ، مصرف و فرآوری آن 65 صفحه

دوشنبه, 26 آبان 1399 13:58