آموزش صفر تا صد کاشت و داشت و برداشت لوبیا قرمز صیاد ، لوبیا سفید و لوبیا چیتی

: امیر حبیبی; کتب آموزشی کشاورزی و دامپروری

(6 votes, average 4 out of 5)

جهت آشنایی با روشهای علمی کاشت و داشت و برداشت لوبیا قرمز صیاد ، لوبیا سفید و لوبیا چیتی ، با ما تا پایان این مقاله همراه باشید ، همینطور میتوانید جهت دانلود فایل جزوه آموزش کاشت و داشت و برداشت لوبیا قرمز صیاد ، لوبیا سفید و لوبیا چیتی ، به انتهای این صفحه مراجعه نمایید.

حبوبات یکی از مهمترین منابع پروتئینی در رژیم غذایی بسیاری از مردم کشورهای در حال توسعه می باشد . میزان پروتئین حبوبات حدود دو برابر غلات بوده و منبع ارزان پروتئین با کیفیت مناسب میباشد که پروتئین غلات را تکمیل نموده و بنابراین در نقاطی که غلات غذای اصلی را تشکیل می دهد ، ارزش غذایی آن را افزایش میدهد .

در این صفحه ، کاملترین بانک فایلهای آموزشی را درباره کشت لوبیا ، روشهای آبیاری لوبیا ، روشهای سم پاشی و مبارزه با آفات و بیماری ها و علفهای هرز لوبیا ، کود دهی و تغذیه لوبیا و نکات تخصصی دیگر ، در اختیار شما کاربران محترم وبسایت گسترش کارآفرینی ایران قرار میدهیم . جهت سهولت استفاده شما کاربران محترم ، ما این اطلاعات را در چند شاخه تخصصی به شرح زیر دسته بندی نموده ایم .

1 - آموزشهای مربوط به کاشت و داشت و برداشت لوبیا قرمز صیاد ، لوبیا سفید و لوبیا چیتی که به شرح زیر میباشد

زمان کاشت :

زمان کاشت لوبیا به آب و هوای منطقه ( دما ) ، رقم ، میزان رطوبت خاک و مقدار آب در دسترس کشاورز بستگی دارد.

دما :

مبدأ گیاه لوبیا مناطق گرمسیری است و در سایر مناطق در صورتیکه درجه حرارت کمتر از 10 درجه سانتیگراد نباشد ، میتوان آنرا کشت نمود . در زمان کاشت لوبیا ، میانگین دمای هوا بایستی بین 14 - 13 درجه سانتیگراد و دمای خاک 16 درجه سانتیگراد باشد . در غیر اینصورت گیاه قادر به جوانه زدن نمی باشد .

بدیهی است هرچه دما در زمان کاشت بالاتر باشد لوبیا زودتر جوانه می زند . به طوریکه جوانه زنی لوبیا در دمای 13 درجه سانتیگراد 10 روز طول میکشد و با افزایش میانگین دما به 18 درجه سانتیگراد این مدت به اندازه 4 روز کاهش می یابد . دمای مناسب برای رشد و نمو لوبیا 30 – 25 درجه سانتیگراد است .

در دمای بالای 45 درجه سانتیگراد گیاه به بذر نمی رود و دمای کمتر از 15 درجه سانتیگراد برای رشد و نمو آن مطلوب نیست . صفر فیزیولوژیک لوبیا 10درجه سانتیگراد و حداقل دمای قابل تحمل برای گیاه لوبیا 5 درجه سانتیگراد است . این گیاه به دمای بالا و خشکی هوا بسیار حساس و به سرما و کم آبی حساس می باشد .

خاک مناسب :

خاک مناسب برای لوبیا بایستی دارای بافت لومی تا لومی - رسی غنی از مواد آلی باشد . برای کشت لوبیا PH مطلوب بین 7 – 6 است ، ولی لوبیا در خاکهای با PH=8 توانایی رشد نسبتاً خوبی دارد . لوبیا از جمله گیاهان حساس به شوری بوده و تا 2 دسی زیمنس بر متر شوری را تحمل میکند ، ولی کاهش عملکرد آن از شوری 8 دسی زیمنس بر متر شروع می شود .

عمق کاشت :

عمق کاشت لوبیا بسته به نوع خاک و روش کاشت از 15 – 5 سانتیمتر متغیر است . از آنجاییکه گیاه لوبیا به سله حساس است ، در خاکهایی که دیرتر رطوبت را از دست می دهند بایستی بذر را در عمق کمتری کشت نمود و بالعکس . در خاکهای با بافت سبک بذر در عمق بیشتری کشت می گردد . در روش هیرم کاری معمولاً عمق کاشت بیشتر در نظر گرفته میشود ولی در روش خشکه کاری ، لوبیا در عمق کمتری کشت می شود .

آماده سازی بستر کشت :

با توجه به اینکه ریشة لوبیا تا عمق زیادی در خاک نفوذ میکند ( 120-90 سانتیمتر ) ، لازم است در هنگام کاشت شخم متوسط تا حدود 30 سانتیمتر زده شود که بهتر است این کار در پاییز انجام شود . در بهار نیز با زدن شخم سطحی و دیسک و لولر عملیات آماده سازی خاک ادامه می یابد .

کودهای فسفاته و پتاسه را بایستی براساس آزمون خاک قبل از کاشت یا در هنگام کاشت مصرف نمود . مقدار 50 – 30 کیلوگرم در هکتار کود ازته را در بهار میتوان در زمان کاشت به عنوان کود استارتر مصرف نمود . سایر کودها نظیر کودهای ریزمغذی براساس آزمون خاک مزرعه استفاده می شوند .

روش کاشت لوبیا که به شرح زیر می باشد :

خشکه کاری :

در روش خشکه کاری پس از انجام عملیات شخم ، کوددهی ، دیسک و لولر ، بذر توسط دست یا دستگاه بذرپاش و یا بذرکار ( ساده و یا پنوماتیک ) کاشته می شود . در صورتیکه بذر با بذرپاش پاشیده شود ، پس از آن به وسیله فاروئر بذر را زیر خاک نموده و بلافاصله آبیاری انجام می شود . برای کاشت لوبیا به روش خشکه کاری ، بذور به وسیله دست و یا کودپاشهای معمولی پاشیده شده و سپس به وسیله گاوآهنهای قلمی و یا فاروئر بذور را زیر خاک می کنند و سپس آبیاری را انجام می دهند .

بزرگترین مشکل روش خشکه کاری این است که با توجه به اینکه لوبیا دارای برگ کوتیلدونی پهنی است و رویش آن به صورت اپی جیل ( برون زمینی ) است ، بعد از آبیاری به سختی از زیر سله ها بیرون می آید و درصد سبز مزرعه به شدت کاهش می یابد . از معایب دیگر این روش خسارت مگس لوبیا و بیماریهای پوسیدگی گیاهچه ( مرگ گیاهچه ) است .

هیرم کاری ( نرم کاری ) :

در این روش پس از آماده سازی بستر کاشت ، مزرعه کرت بندی میشود . سپس آبیاری می شود و با گاورو شدن زمین ، بذور توسط دست ، بذرپاش و یا بذرکار ( معمولی و یا پنوماتیک ) کشت می شوند . با توجه به مرطوب بودن خاک ، بذور با استفاده از رطوبت موجود جوانه زده و به راحتی از زیر خاک بیرون می آیند . در این روش درصد سبز مزرعه بسیار خوب است . در صورتیکه در اردیبهشت ماه نزولات داشته باشیم بایستی بلافاصله بعد از گاورو شدن خاک را آماده و بذر را کشت نمود و تا حدود سه هفته نیاز به آبیاری وجود ندارد .

تراکم بوته و مقدار بذر مورد نیاز :

آزمایشهای انجام شده نشان داده است که در تراکم 40 – 30 بوته در مترمربع یعنی 400 – 300 هزار بوته در هکتار میتوان حداکثر عملکرد را بدست آورد . تراکم بسیار پایین گیاه باعث زودرس شدن محصول ، کم شدن محصول ، رشد بیش از حد علفهای هرز ، تبخیر زیاد آب از سطح زمین و خسارت کنه تارتن دولکه ای می شود .

تراکم بسیار بالای گیاه باعث دیررس شدن محصول ، کم شدن مقدار محصول و شیوع بیماریهای قارچی می گردد . به منظور انجام عملیات داشت به صورت مکانیزه مخصوصاً سمپاشی جهت کنترل علفهای هرز بهتر است فاروهای ایجاد شده در زمان کاشت به فاصله 50 سانتیمتر در نظر گرفته شوند تا بتوان از تراکتورهای چرخ باریک در مراحل اولیه رشد جهت کنترل علفهای هرز ، آفات و بیماریها استفاده کرد .

در صورتیکه فاصله ردیف کاشت 50 سانتیمتر باشد ، بسته به تراکم 300 ، 400 و 500 هزار بوته در هکتار ، فاصله بوته ها روی ردیف به ترتیب 5/6 ، 5 و 4 سانتیمتر می باشد . نوع رقم ، اندازه بذر ، درصد قوه نامیه بذر ، زمان کاشت ، روش کاشت ( هیرم کاری یا خشکه کاری ) ، نوع خاک ، نوع کاشت ( دستی ، سانتریفیوژ و یا با دستگاه بذرکار معمولی و پنوماتیک ) مقدار کود مصرفی و آب و هوای منطقه در تراکم کاشت لوبیا ک موثر هستند .

بر این اساس مقدار بذر مصرفی در روش خشکه کاری ، کاشت با سانتریفیوژ و ارقام بذر ریز لوبیا ، بیشتر از روش هیرم کاری ، کاشت با دستگاه بذرکار معمولی و پنوماتیک است . با توجه به اینکه تراکم مناسب برای کاشت لوبیا بین 500 – 400 هزار بوته در هکتار است و وزن صد دانه انواع لوبیا ( چیتی ، قرمز و سفید ) بین 55 – 25 گرم است ، مقدار بذر مصرفی در هکتار را می توان از 220 – 100 کیلوگرم در هکتار و 275 – 125 کیلوگرم در هکتار تغییر داد .

همچنین می توان با استفاده از وزن صد دانه و تراکم کاشت مقدار بذر مصرفی را محاسبه کرد . به عنوان مثال در صورتیکه وزن صد دانه رقم مورد استفاده 40 گرم باشد و تراکم بوته در هکتار 400000 بوته باشد : kg 160 = gr 160000 = 40 × 4000 = 100 ÷ 400000
که بایستی با توجه به قوه نامیه ، درصد بذوری که جوانه نمی زنند به مقدار فوق اضافه گردد . یعنی مقدار فوق را بر درصد قوه نامیه تقسیم تا مقدار بذر مورد نیاز به دست آید.

در خاکهای ضعیف و دارای کمبود عناصر غذایی بایستی تراکم بوته لوبیا را کاهش داد . ارقام ایستا با تراکم بیشتری کاشته شوند ولی ارقام رونده و یا آنها که ارتفاع زیادی دارند بایستی با تراکم کمتری کاشته شوند . مقدار بذر برای ارقام دانه ریز 150 – 130 کیلوگرم در هکتار و برای ارقام دانه درشت 200 – 180 کیلوگرم در هکتار توصیه میشود .

ضد عفونی بذر :

بذور بایستی قبل از کاشت توسط قارچکشها ضدعفونی شوند . در صورت خسارت مگس لوبیا در منطقه ، بذور را بایستی با سم حشره کش آغشته نمود .

نکته : مقدار مصرف سم با توجه به برچسب روی سموم تعیین میشود .

کاشت :

در این مرحله بذر با دست ، بذرپاش سانتریفیوژ ، بذرکار معمولی و یا بذرکار پنوماتیک کاشته میشود . در صورتیکه بذر با دست و یا سانتریفیوژ کاشته شود بایستی با شخم سطحی بذور را پوشاند . در بعضی موارد بعد از شخم با استفاده از فاروئر زمین را فارو می زنند . با بذرکار معمولی نیز میتوان کود و بذر لوبیا را بر اساس مقدار توصیه شده کشت نمود . بذرکار پنوماتیک به عنوان یکی از بهترین ادوات کاشت توصیه میگردد . با استفاده از این دستگاه هم فاصله ردیف و هم فاصله بذور روی ردیف قابل تنظیم می باشد .

برداشت :

طول دوره رسیدگی لوبیا به عواملی مانند رقم ، زمان کاشت ، دمای هوا ، تراکم بوته ، نوع خاک ( سبک و یا سنگین ) ، نوع تغذیه و آبیاری بستگی دارد .

به طورکلی ارقام لوبیا از نظر دوره رسیدگی شامل سه طبقه زودرس ، میان رس و دیررس می باشند . به طور دقیق نمیتوان تعداد روز مشخصی برای دوره رشد یک رقم بیان نمود ، زیرا بسته به دمای هوا ( میانگین دمای هوا ) ، تراکم بوته ، نوع خاک ، میزان مصرف کود اوره و میزان آبیاری ، دوره رسیدن تغییر می یابد ولی میتوان با ثبت درجه روز ( حداقل دمای مورد نیاز جهت جوانه زدن لوبیا 14 – 12 درجه سانتیگراد است ) زمان رسیدن را تا حدی پیش بینی کرد . ارقام ایستا و رشد محدود معمولاً زودرس میباشند .

معمولاً ارقام در خاکهای سبک ( ماسه ای ) زودرس تر می باشند و خاکهای سنگین باعث دیررس تر شدن ارقام میشوند . افزایش تراکم باعث سایه اندازی و کم شدن نور و در نتیجه دیررس شدن محصول میشود . مصرف بیش از حد کود اوره نیز باعث افزایش رشد رویشی و در نتیجه دیررس شدن محصول میشود . آبیاری در دوره های کوتاه و بیش از اندازه باعث دیررس شدن محصول میشود. دما مخصوصاً در طول شب ، طول دوره رویش یک رقم لوبیا را تعیین میکند . براین اساس ارقام لوبیا به سه گروه زیر تقسیم می شوند :

1 – زودرس : 94 – 85 روز

2 – متوسط رس : 104 – 95 روز

3 – دیررس : 115 – 105 روز

لوبیا به وسیله دست برداشت میشود . پس از برداشت ، بوته ها را به صورت کپه های کوچک در سطح مزرعه جمع نموده تا رطوبت دانه آنها به حدود 20 درصد برسد . در این مرحله به دو روش دانه را از کاه جدا میکنند :

1 - با حمل بوته ها به خرمنگاه و کوبیدن به وسیله خرمن کوبهای بادی

2 - در مزرعه و همزمان با حرکت کمباین دو کارگر با چنگک بوته ها را از طرفین به داخل هد آن میریزند تا به وسیله کمباین کوبیده شوند .

زمان برداشت :

برداشت محصول لوبیا زمانی است که غلاف های آن کاملاً رسیده باشند . بعضی از ارقام مانند رقم لوبیا قرمز صیاد بایستی به محض رسیدن و تا قبل از خشک شدن غلافها برداشت شوند . در غیر این صورت بیشتر محصول ریزش می یابد .

نکته : در ارقامی که غلافها همزمان نمی رسند برداشت زمانی انجام می شود که 75 – 65 درصد غلافها رسیده باشند .

2 - آشنایی با ارقام مختلف لوبیا که به شرح زیر می باشد

ارقام لوبیا چیتی شامل موارد زیر می باشد :

لوبیا چیتی محلی خمینی ، لوبیا چیتی صدری ، لوبیا چیتی کوشا ، لوبیا چیتی غفار ، لوبیا چیتی صالح

ارقام لوبیا قرمز شامل موارد زیر می باشد :

لوبیا قرمز صیاد ، لوبیا قرمز درخشان ، لوبیا قرمز اختر ، لوبیا قرمز یاقوت

ارقام لوبیا سفید شامل موارد زیر می باشد :

لوبیا سفید پاک ، لوبیا سفید شکوفا ، لوبیا سفید درسا ، لوبیا سفید الماس

3 - آموزش روش آبیاری لوبیا که به شرح زیر میباشد

لوبیا نیز مانند بسیاری از محصولات در مراحل مختلف رشد و نمو نسبت به مقدار و دور آبیاری عکس العمل نشان میدهد . به عبارت دیگر ، مقدار آب و فاصله آبیاری بر روند رشد و نمو لوبیا و مقدار محصول آن تأثیر زیادی دارد. با توجه به طول دوره رشدی لوبیا ( زودرس یا دیررس ) به 700 – 300 میلیمتر آب نیاز است . طبیعتاً ارقامی که دارای طول دوره رشد کمتری هستند نیاز آبی کمتری دارند .

مقدار و دور آبیاری لوبیا به آب و هوا ( دما و رطوبت هوا ) ، رقم ، نوع خاک و مرحله رشد و نمو لوبیا بستگی دارد. با افزایش دما و کاهش رطوبت نسبی بایستی مقدار آب آبیاری بیشتر و دور آبیاری کاهش یابد . در غیر این صورت گیاه دچار تنش شده ، خسارت کنه تارتن دو لکه ای زیاد ، گلها و غلافها ریزش می یابند و عملکرد به شدت کاهش می یابد .

در صورتیکه لوبیا به روش هیرم کاری ( نم کاری ) کشت شود ، بایستی بین 20 تا 25 روز بسته به نوع خاک و دمای هوای منطقه آبیاری انجام نشود . در کشت به صورت خشکه کاری ، بلافاصله بعد از کاشت بایستی آبیاری انجام شود. البته بعضی مواقع جهت بالا بردن درصد سبز مزرعه یک هفته بعد ، آبیاری دوم انجام میشود.

بعد از سپری شدن دوران تنش که در افزایش طول ریشه موثر بوده و باعث افزایش مقاومت و تحمل گیاه به کمبود رطوبت خاک میشود ، آبیاری بایستی به صورت منظم انجام پذیرد . به طورکلی لوبیا از زمان کاشت تا زمان ظهور اولین گل نسبت به کم آبی خیلی حساس نمی باشد . اما از این مرحله تا قبل از رسیدن یعنی در مراحل گلدهی ، تشکیل غلاف و پرشدن غلافها نسبت به تنش آبی بسیار حساس است و تنش در این مراحل باعث ریزش گل و غلاف و در نتیجه کاهش عملکرد میشود .

4 - آشنایی با آفات و بیماریها و علفهای هرز مزارع لوبیا قرمز صیاد ، لوبیا سفید و لوبیا چیتی و روش های سم پاشی و مبارزه بیولوژیک با آفات که برخی از سرفصلهای آن شامل موارد زیر میباشد

آشنایی و روشهای کنترل بیماری های مهم لوبیا مانند بیماری های طوقه و ریشه لوبیا مانند : پوسیدگی ریشه فوزاریومی یا پوسیدگی خشک ریشه لوبیا ، پوسیدگی ریشه پیتیوم ، مرگ گیاهچه و پوسیدگی ریشه ناشی از رایزوکتونیا

بلایت عمومی لوبیا ، بلایت خاکستری ساقه ، زردی فوزاریومی لوبیا

بیماری های ویروسی لوبیا مانند : ویروس موزاییک معمولی لوبیا ، ویروس موزائیک نکروتیک لوبیا ، ویروس موزائیک زرد لوبیا

آشنایی و روش های کنترل آفات مهم لوبیا مانند مگس لوبیا ، کنه تارتن دولکه ای ، مینوز برگ لوبیا ، پیله خوار لوبیا ، زنجرک لوبیا ، تریپس پیاز

آشنایی و روش های کنترل مکانیکی و شیمیای علف های هرز لوبیا

علف های هرز لوبیا عمدتاً تاج خروس ، قیاق ، پیچک صحرایی ، سوروف ، خارخسک است .

5 - آشنایی با کود در مزارع لوبیا که برخی از سرفصلهای آن به شرح زیر میباشد

آشنایی با نقش ریزمغذیها در افزایش تولید لوبیا و کودهای آلی

آشنایی با کودهای محرک رشد ( PGPR ) در زراعت لوبیا

آشنایی با کود آلی و زیستی حاوی ترکیبات مواد آلی ، باکتریهای تیوباسیلوس و حل کننده فسفات و کودهای زیستی حاوی باکتری و قارچهای محلول کننده فسفات خاک

نکته مهم : تمام سرفصل های بالا تنها گوشه ای از اطلاعات موجود در فایل آموزش کاشت ، داشت و برداشت لوبیا میباشند که در اختیار کاربران سه ماهه و بالاتر وبسایت قرار گرفته است .

فايل‌ها:

ar - معرفی ارقام جدید لوبیا قرمز صیاد 3 صفحه

سه شنبه, 25 آذر 1399 18:55