آموزش صفر تا صد کاشت و داشت و برداشت گیاه زیره سبز

: امیر حبیبی; کتب آموزشی کشاورزی و دامپروری

(1 vote, average 5 out of 5)

جهت آشنایی با روشهای علمی کاشت و داشت و برداشت زیره سبز ، با ما تا پایان این مقاله همراه باشید ، همینطور میتوانید جهت دانلود فایل جزوه آموزش کاشت و داشت و برداشت زیره سبز ، به انتهای این صفحه مراجعه نمایید .

زیره سبز یکی از محصولات مهم صادراتی است که با توجه به شرایط خاص اکولوژیکی مورد نیاز برای کشت آن ، در مناطق محدودی از جهان تولید می گردد . محصولی شتوی با امکان کاشت دیم که فقط 120 روز زمین را در اشغال خود داشته و با هزینه های بسیار کم کود و آبیاری می تواند درآمد مناسبی برای کشاورزان مناطق محروم حاشیۀ کویر و ارز قابل توجهی برای مملکت فراهم آورد .

همه ساله بخش اعظم تولیدات زیره سبز به کشورهای پاکستان ، ژاپن ، کامبوج ، کویت ، امارات متحدۀ عربی ، آلمان ، فرانسه ، هلند ، چک ، عربستان ، قطر ، مجارستان ، سنگاپور ، بلژیک و انگلستان صادر می گردد .

در این صفحه ، کاملترین بانک فایلهای آموزشی را درباره کشت زیره سبز ، روش آبیاری زیره سبز ، روشهای سم پاشی و مبارزه با آفات و بیماری ها و علفهای هرز زیره سبز ، کود دهی مزارع زیره سبز و نکات تخصصی دیگر ، در اختیار شما کاربران محترم وبسایت گسترش کارآفرینی ایران قرار میدهیم . جهت سهولت استفاده شما کاربران محترم ، ما این اطلاعات را در چند شاخه تخصصی به شرح زیر دسته بندی نموده ایم .

1- آموزشهای مربوط به کاشت و داشت و برداشت زیره سبز که به شرح زیر میباشد :

کاشت زیره سبز به شرح زیر میباشد :

تاریخ کاشت :

بهترین تاریخ های کشت نیمه دوم آذر تا اوایل دی شناخته شده است در شهرستانهای سبزوار ، نیشابور ، کاشمر و تربت جام و مناطق مشابه آن در خراسان بهترین زمان کشت قبل از زمستان می باشد . در مناطق مورد کشت زیره در اصفهان نیز مشاهدات و تجربیات طی سالهای اخیر نشان داده که بهتر است کشت حتی الامکان در نیمۀ دوم آذر انجام گیرد . در هند نیز تاریخ کاشت مناسب بین 15 نوامبر ( اواخر آبان ) تا اواخر دسامبر ( اوایل دی ) بیان شده است .

روش کاشت :

در حقیقت در گیاهان زراعی هیچ نوع گروه بندی که براساس روش کاشت باشد ، ارائه نشده است . ولی می توان گفت که بهترین روش کاشت گیاه بستگی به عوامل محیطی و امکانات مانند آب و هوا ، خاک ، ماشین آلات و آبیاری در ناحیه دارد . جهت کاشت زیره سبز ابتدا زمین در پاییز شخم خورده و در زمان مناسب به وسیلۀ دیسک و ماله کلوخه ها خرد و خاک کاملاً نرم و هموار شده و آمادۀ کشت می گردد . کشت به دو صورت کلی آبی و دیم می باشد که در ذیل به آنها اشاره شده است .

الف ) کشت آبی :

کشت آبی به دو روش کرتی و شیاری ( فارویی ) انجام می گیرد . در کشت کرتی بعد از عملیات آماده سازی زمین اقدام به کود و بذرپاشی می گردد و جهت زیر خاک کردن بذر و کود از یک دیسک سبک و یا هرس ( پنجه ) به همراه ماله می توان استفاده نمود . در کشت شیاری نیز بعد از آماده سازی زمین ابتدا اقدام به پخش کود و بذر می گردد که معمولاً به وسیلۀ دستگاه کودپاش سانتریفوژ انجام می گیرد .

سپس با زدن یک دیسک سبک بذر و کود را زیر خاک نموده و بعد با دستگاه شیار ساز اقدام به شیار زدن به عرض 40 تا 50 سانتیمتر می گردد ؛ این روش کشت را که مزایای زیادی نیز در بردارد در زمین هایی که وسعت آنها اجازۀ شیار زدن می دهد ، می توان استفاده نمود و بدیهی است در زمین هایی که مشکل شوری دارند ، مفید نیست.

ب ) کشت دیم :

در کشت دیم زیره سبز برای عملیات آماده سازی زمین و خاک ورزی می بایست از ادوات و ماشین آلات مخصوص زراعت های دیم استفاده کرد . برای عملیات شخم از گاوآهن های قلمی و یا پنجه غازی استفاده می شود و اصولاً نباید گاوآهن های برگردان دار را در اراضی دیم به کار برد . پس از انجام عملیات شخم ، کلوخه ها با دیسک و یا سایر ادوات مناسب مانند کولتیواتور خرد شده و خاک آماده بذرکاری می شود . عملیات بذرپاشی و زیرخاک کردن بذر مشابه کشت آبی است .

در صورتی که بتوان با استفاده از بذرکاری های ریزدانه کار ، عملیات کاشت را به صورت ردیفی انجام داد ، علاوه بر یکنواختی عمق کاشت ، امکان عملیات سله شکنی و مبارزه با علف های هرز پس از سبز شدن گیاه با بکارگیری ادواتی از قبیل کولتیواتور به وجود خواهد آمد که مسلماً در افزایش عملکرد تأثیر زیادی دارد . ولی این کار نیاز به بررسی داشته و پیشنهاد می شود که دست اندرکاران کشت و تولید زیره سبز ، کاشت ماشینی آن را در اراضی دیم و حتی مزارع آبی مورد بررسی قرار داده و اشکالات احتمالی آن را برطرف سازند .

یکی از نکات بسیار مهمی که در کشت دیم باید مدنظر قرار گیرد ، انجام عملیات ذخیره سازی رطوبت و کنترل علف های هرز در سال آیش است ؛ بدین معنی که در سال آیش و پس از بارندگی های بهاره و به محض اینکه امکان تردد ماشین آلات در زمین به وجود می آید می بایست با استفاده از ماشین آلات و ادوات مناسب از قبیل پنجه غازی و غیره اقدام به کنترل علف های هرز و سله شکنی نمود .

این عمل علاوه بر جلوگیری از تبخیر و تعرق و ذخیره سازی بیشتر رطوبت در زمین به مقدار قابل توجهی تولید بذر علف های هرز و در نتیجه تراکم علف های هرز را در زمین زراعی کاهش می دهد . متأسفانه در اکثر مناطق خشک و نیمه خشک ، از مزارع دیم در سال آیش به عنوان چراگاه استفاده می شود که این کار علاوه برآنکه عملیات ذخیره سازی رطوبت را مختل می نماید مانع کنترل علف های هرز نیز می گردد .

گاهی اوقات جهت زیر خاک نمودن بذر می توان از کولتیواتور به جای دیسک سبک استفاده نمود . در شرایط آبی و خاک مساعد حدود 18 کیلوگرم بذر جهت کشت یک هکتار استفاده می شود که در شرایط دیم و نامطلوب این مقدار تا نصف کاهش می یابد . قبل از کشت بهتر است بذور زیره سبز را جهت افزایش درصد جوانه زنی به مدت 24 الی 36 ساعت در آب جاری قرار داد همچنین توصیه می شود قبل از کشت ، بذر با سموم قارچ کش مثل کاربندازیم یا رورال به نسبت 1 تا 2 در هزار ضدعفونی گردد .

برداشت زیره سبز به شرح زیر میباشد :

مناسبترین زمان برداشت هنگامی است که مزرعه زیره به زردی گراییده و یا به اصطلاح بور می شود ( حدوداً در مرحله 80 درصد رسیدگی ) . برداشت زودهنگام عملکرد دانه را کاهش داده و نیز خشک کردن محصول را با مشکل مواجه میکند همچنین در برداشت دیر هنگام و در زمان رسیدگی کامل علاوه بر مسئله ریزش بذر ، خطر خسارت مورچه نیز وجود دارد به عبارت دیگر بذرهای کاملاً رسیده زیره سبز به شدت مورد علاقه مورچه بوده و مورچه ها بذرهای رسیده را از بوته جدا کرده و با خود به لانه می برند .

زمان برداشت زیره سبز در شرایط اصفهان معمولاً اوایل خرداد است که در کشتهای دیم ( به شرط یکسان بودن اقلیم ) حدود یک هفته زودتر از کشتهای آبی انجام می گیرد به طور معمول برداشت توسط دست و یا داسهای مخصوص انجام شده و سپس محصول جهت خشک کردن ، خرمن می شود .

محصول برداشت شده به چندین روش قابل خشک کردن می باشد مثلاً در هوای آزاد و مقابل نور خورشید روی یک پارچه کتانی ، در قفسه یا سایه بان ، در محفظه هایی با جریان هوا و غیره ، از زمان خرمن کردن محصول تا هنگام خرمن کوبی همه روزه به منظور جلوگیری از فساد و تخمیر زیره ، باید اقدام به زیر و رو کردن خرمن نمود و نیز از خشک کردن زیاده از حد خرمن خصوصاً در آفتاب باید جلوگیری کرد . پس از خشک کردن محصول و رسیدن رطوبت آن به حدی که دانه به راحتی از کاه و کلش جدا گردد اقدام به خرمن کوبی می شود .

خرمن کوبی توسط ماشین و یا دست قابل انجام است که معمولاً خرمنهای کوچک توسط کارگران با استفاده از چوبدست و یا چنگکهای مخصوص کوبیده می شود . پس از خرمن کوبی ساقه های بزرگ را توسط چنگک از دانه ها و ساقه های کوچک جدا ساخته و سپس دانه ها و ساقه های کوچک ( کلش ) را به وسیله غربال و عمل باد دادن از یکدیگر جدا می کنند .

بوجاری زیره با استفاده از ماشین نیز امکان پذیر است که در حال حاضر در استان خراسان مورد استفاده می باشد . در توده های بذر بوجاری شده زیره سبز با کیفیت مناسب از نظر خلوص فیزیکی ، حداکثر مواد خارجی مجاز 3 درصد می باشد .

2 - آموزش روش آبیاری زیره سبز به شرح زیر میباشد :

باید توجه داشت که زیره سبز گیاهی بسیار کم توقع می باشد و آبیاری های مکرر مخصوصاً همراه با کودهای ازته نه تنها در افزایش عملکرد مؤثر نیست بلکه سبب کاهش محصول و نیز گسترش بیماری ها می شود البته در طول دورۀ جوانه زدن نباید خشک شود که در این صورت بذرها به طور غیر یکنواخت سبز می گردند .

در شرایط آب و هوایی مناطق زیره کاری استان اصفهان بهتر است یک آبیاری ( در صورت عدم بارندگی مناسب ) در زمان استقرار گیاهان در اسفندماه و یک آبیاری هم نزدیک به شروع گلدهی ( دهۀ اول اردیبهشت ) انجام گیرد و در طول دوران گلدهی و هنگام رسیدن و کامل شدن میوه ، مزرعۀ زیره را نباید آبیاری کرد چون از عملکرد و کیفیت محصول می کاهد .

آبیاری اول در روش هیرم کاری قبل از کاشت و در خشکه کاری بعد از کاشت اعمال می گردد ، در کشت ردیفی ( شیاری ) بعد از کاشت ، در صورتی که از سیفون برای آبیاری استفاده شود علاوه بر افزایش راندمان آبیاری ، یکنواختی بیشتری در وضعیت سبز محصول به وجود خواهد آمد و در نتیجه عملکرد افزایش خواهد یافت .

3 - آشنایی با آفات و بیماریها و علفهای هرز مزارع زیره سبز و روش های سم پاشی و مبارزه بیولوژیک با آفات

آشنایی با بیماری های مهم زیره سبز و روش های کنترل آنها مانند بیماری بوته میری فوزاریومی ، بیماری سوختگی زیره سبز ، بیماری سفیدک سطحی ( سفیدک پودری )

آشنایی با آفات مهم زیره سبز و روش های کنترل آنها مانند آفات شته ها ، آفت تریپس ، آفت راب ( حلزون ) ، آفت کرم غوزه و کرم طوقه بر ( آگروتیس ) ، آفت کنه ها ، آفات انباری مانند ( شپشه آرد و لارو )

آشنایی با علف های هرز و روش های کنترل آنها از جمله کنترل مکانیکی و شیمیایی

4 - آشنایی با کود مزارع زیره سبز که به شرح زیر میباشد :

اصولاً زیره سبز نیاز کودی بالایی در مقایسه با سایر زراعتها ندارد و از طرفی مصرف زیاد کودهای شیمیایی نه تنها در افزایش عملکرد مؤثر نیست بلکه سبب کاهش کیفیت محصول تولیدی نیز می گردد . توجه به مقادیر مصرفی کودهای شیمیایی در زراعت دیم اهمیت بیشتری نسبت به زراعت آبی دارد ؛ زیرا در مزارع دیم مصرف زیاد کودهای شیمیایی باعث افزایش نیاز آبی محصول می شود یا به عبارت دیگر موجب تشنه تر شدن گیاه گشته و در نتیجه عملکرد آن کاهش می یابد .

در مزارع آبی نیز مصرف زیاد کودهای شیمیایی نیاز آبی گیاه را بالا برده و در نتیجه کشاورز مجبور به افزایش دفعات آبیاری می شود ، آبیاری زیاد موجب کاهش کمی و کیفی محصول تولیدی خواهد شد . در هر صورت مقدار کودهای آلی و شیمیایی در تولید زیره سبز نیز مانند سایر گیاهان زراعی به عوامل متعدد دیگری من جمله مقدار مواد آلی و مواد غذایی خاک ، بافت خاک ، نوع کشت ( آبی یا دیم ) و غیره بستگی دارد .

به هر حال تجربیات و بررسی های انجام شده نشان داده است که مصرف 15 تا 20 تن در هکتار کود دامی پوسیده اثرات بسیار مثبتی بر کمیت و کیفیت محصول تولیدی دارد در صورت فقیر بودن خاک می توان حداکثر 50 تا 100 کیلوگرم کودهای شیمیایی فسفره و پتاسه را قبل از کاشت مصرف کرد . از مصرف زیاد کودهای ازته بایستی جداً خودداری شود و در زراعت های آبی 25 و حداکثر 50 کیلوگرم کود اوره را در زمان استقرار گیاهان و هنگام آبیاری اسفند ماه ، به صورت سرک ، مصرف نمود .

نکته مهم : تمام سرفصل های بالا تنها گوشه ای از اطلاعات موجود در فایل آموزش کاشت ، داشت و برداشت زیره سبز میباشند که در اختیار کاربران سه ماهه و بالاتر وبسایت قرار گرفته است .

دانلود طرح های توجیهی تیپ اسانس گیری از گیاهان دارویی و معطر

دانلود طرح های توجیهی تیپ کشت و پرورش گیاهان دارویی

فايل‌ها:

ka - آموزش کشت و زراعت زیره سبز و آفات و شناخت و کنترل بیماری ها و علف های هرز آن 31 صفحه

سه شنبه, 25 آذر 1399 16:10