طرح توجیهی احداث سردخانه مواد غذایی یک گزارش جامع است که برای تحلیل و ارزیابی اثرات مالی و اقتصادی ، میزان تولید و عرضه محصول به کار میرود . این مطالعات شامل تحلیل های مالی ، فنی و اقتصادی و مطالعات بازار است و به صاحبان کسب و کار کمک میکند تا تصمیمات بهتری در مورد راهاندازی و مدیریت سردخانه در آینده بگیرند. (با فرمت WORD و PDF + مطالعات بازار)
همینطور میتوانید طرح توجیهی سردخانه مواد غذایی را صرفا جهت مطالعه از انتهای همین صفحه دانلود کنید.
✳️سر فصل های این مقاله (0 تا 100 احداث سردخانه مواد غذایی)
✔️ 0 تا 100 بیزنس پلن سردخانه در ظرفیت های 100 تن تا 10000 تن
✔️ تفاوت سردخانه های بالای صفر و پایین صفر
✔️ ساختار و اهمیت استراتژیک سردخانه ها
✔️ انواع سردخانه ها و کاربری آن ها در صنایع مختلف
✔️ مواد اولیه مصرفی جهت احداث سردخانه
✔️ تأسیسات و امور زیر بنایی سردخانه
✔️ میزان آب و انرژی مورد نیاز سردخانه 5000 تنی
✔️ متراژ زمین و ابنیه لازم جهت احداث سردخانه 5000 تنی
✔️ پرسنل و وسایل مصرفی سردخانه 5000 تنی
✔️ تجهیزات تولید و توزیع سرما در سردخانه
✔️ مکان یابی و ویژگیهای زمین سردخانه
✔️ اندازه انبارهای سردخانه چقدر باید باشد؟
✔️ نکات ساخت درب ورود و خروج سردخانه
✔️ تاریخچه استفاده از سردخانه در جهان
✔️ تاریخچه وضعیت سردخانه در ایران
✔️ دانلود فایل های طرح توجیهی تیپ احداث سردخانه
✔️ معرفی طرح توجیهی و بیزنس پلن احداث سردخانه 100 تا 10000 تنی !
✳️ 0 تا 100 بیزنس پلن سردخانه در ظرفیت های 100 تن تا 10000 تن :
همانطور که میدانیم سردخانه ها در واقع انبارهایی برای نگهداری مواد غذایی هستند که میتوانند از مقیاس خیلی کوچک مانند سردخانه های 100 تنی و 200 تنی و حتی 500 تنی ساخته شوند تا سردخانه های صنعتی بزرگ مانند سرد خانه های 1000 تنی و 2000 تنی و حتی 5000 و 10000 تنی.
قبل از اینکه به بررسی جامع مسائل فنی پیرامون احداث سردخانه های زیر صفر و بالای صفر بپردازیم به طور خلاصه به معرفی طرح توجیهی سردخانه میپردازیم.
شما کاربر عزیز که در حال مطالعه ی این مطلب هستید به احتمال زیاد قصد دارید یا علاقه مندید که سردخانه ای احداث کنید .
این نکته ضروریست که بدانید اولین قدم شما در این مسیر تدوین طرح توجیهی و یا بیزنس پلن احداث سردخانه میباشد اما چرا ؟
اولین و مهمترین دلیل این است که در طرح توجیهی و بیزنس پلن سردخانه شما با اطلاعات و براوردهای فنی و مالی سردخانه خود در دوران ساخت و بهره برداری آشنا میشوید.
این گزارش جامع فنی و مالی میتواند به شما دید مناسب را برای ورود علمی به این کسب و کار بدهد.
در طرح توجیهی و بیزنس پلن سردخانه شما با برآورد هزینه ها و درآمد های سردخانه ، نقطه سربه سر پروژه ، دوره بازگشت سرمایه ، صورتهای مالی و شاخص های مالی پروژه مانند NPV و IRR نیز آشنا خواهید شد و این اطلاعات چشم انداز جامعی از آینده مالی سردخانه شما به شما خواهد داد.
کاربرد دیگر طرح توجیهی و بیزنس پلن احداث سردخانه در طی کردن فرایند های اداری احداث سردخانه است چرا که شما در مرحله اخذ مجوز از جهاد کشاورزی و همینطور اخذ زمین و یا اخذ وام و تسهیلات بانکی به بیزنس پلن و یا طرح توجیهی سردخانه نیاز خواهید داشت.
لازم به ذکر است که بیزنس پلن هسته ی اصلی طرح توجیهی بوده و در صورتی که به همراه بیزنس پلن سردخانه ، گزارش گیری نرم افزار کامفار و مطالعات بازار آن را نیز سفارش دهید ، خروجی شما طرح توجیهی احداث سردخانه خواهد بود.
✳️ تفاوت سردخانه های بالای صفر و پایین صفر :
سردخانه مواد غذایی را می توان به دو دسته اصلی تقسیم بندی نمود ، مواد غذایی بالای صفر درجه و پایین صفر درجه سانتیگراد.
در سردخانه های با درجه حرارت زیر صفر درجه کالا های انجمادی فاسد شدنی ازجمله گوشت ، کره و ... را نگهداری می کنند که درجه حرارت مذکور گاهی تا 32 درجه سانتیگراد زیر صفر می رسد.
سردخانه های بالای صفر را می توان به دو دسته تقسیم نمود.
مواد غذایی فاسد شدنی که لازم است در درجه حرارت سردخانه های بین صفر و 5 درجه سانتیگراد باشد مثل تخم مرغ ، انواع میوه و سبزی و دیگر درجه حرارت معمولی حدود 25 درجه سانتیگراد برای نگهداری انواع حبوبات و غلات.
ساختار و اهمیت استراتژیک سردخانه ها :
طبق آمار حدود 30 درصد از کل مواد غذایی در کشور ما به علت نبود امکانات مناسب نگهداری و فرآیند لازم از بین می روند.
چنانچه با روش های مناسب ، از جمله استفاده از انبار و سردخانه از ضایعات مواد غذایی جلوگیری به عمل آید می توان افراد بیشتری از جامعه را غذا داد بدون آن که زمین زیاد تری زیر کشت برود و از طرف دیگر قیمت تمام شده مواد غذایی تا اندازه زیادی کاهش خواهد یافت.
مهم ترین قسمت سردخانه را کمپرسور ، کندانسور ، اواپراتور یا تبخیر کننده و شیر انبساط های آن تشکیل می دهند. محفظه سردخانه نیز به دلیل محافظت از سرما و کاهش مصرف انرژی از اهمیت بسیاری برخوردار است.
از سردخانه ها برای نگهداری مواد غذایی ، میوه جات و ... برای مدت زمان معینی استفاده می شود ؛ به عبارتی می توان گفت کاربرد اصلی آن ها بالا بردن عمر نگهداری محصولات بدون افت کیفیت است.
مجموعه ای از یک ساختمان و این تأسیسات زمانی می توانند مؤثر واقع شوند که استانداردهای لازم در ساخت و طراحی آن ها رعایت شده باشد.
از طرفی استفاده از سیستم های سرمایشی به نگهداری از میوه ، مواد غذایی ، سبزیجات و ... محدود نمی شود و می توان استفاده های گسترده تری از آن ها کرد ؛ به عنوان مثال این سیستم های سرمایشی در کارخانجات بزرگ صنعتی نیز کاربرد های فروانی دارند.
اگر یک سردخانه نتواند استاندارد مواد و کالا داخل خود را به مدت طولانی و وقت معینی نگهداری نماید آن سردخانه کیفیت مناسب و استانداری نخواهد داشت.
✳️ انواع سردخانه ها و کاربری آن ها در صنایع مختلف :
1 - سردخانه گمرکی :
یکی از انواع سردخانه ها که با هدف نگهداری از مواد غذایی در کوتاه مدت و به صورت موقت استفاده می شود سردخانه گمرکی می باشد.
2 - سردخانه عمومی :
از رایج ترین و متداول ترین انواع سردخانه ، سردخانه عمومی است که سود آوری بسیار بالایی دارد. معمولا از سردخانه عمومی برای نگهداری طولانی مدت مواد غذایی ، سبزیجات و میوه ها استفاده می شود.
بسیاری از کشاورزان و زمین داران محصولات خود را درازای یک قیمت تصویب شده در اتحادیه صنف دارندگان انبار های کالا های تجاری ، سرا ها و سردخانه ها و دستگاه های قپان و توزین و وسایل نقلیه کل کشور ، به سردخانه های عمومی می سپارند. معمولا این اتفاق زمانی رخ می دهد که محصول زودتر از فصل برداشت ، برداشته شده است و باید تا آن فصل صبر کرد.
کیفیت محصولات غذایی ، میوه و سبزیجات در سردخانه عمومی کاهش پیدا نمی کند. هزینه پرداختی به سردخانه معمولا برحسب کیلوگرم است که می تواند معیار خوبی باشد.
3 - سردخانه زیر صفر :
Below zero refrigerators یا سردخانه های زیر صفر از بهترین گزینه ها برای محصولاتی است که باید در حالت انجماد نگهداری شوند.
این محصولات می توانند یکی از موارد زیر باشند :
- بستنی
- کره
- همبرگر های آماده
- پنیر پیتزا
- و ...
دمای سردخانه های زیر صفر گاهی به منفی 32 درجه سانتیگراد می رسد. ظرفیت های متداولی که برای سردخانه های زیر صفر استفاده می شود معمولا بین 1.5 تا 70 اسب بخار است.
قیمت گذاری برای خرید و ساخت این نوع از سردخانه بستگی به نیاز کارفرما به بخار و دمای مورد نیاز او بستگی دارد. سیستم سرما ساز اکثر سردخانه های زیر صفر که ابعاد کوچکی دارند ، فریونی است و برای سردخانه ها با ابعاد بزرگ تر از آمونیاک استفاده می شود.
مشتریان این نوع از سردخانه ها معمولا دامداری ها و مراکز پرورش طیور هستند که برای نگهداری محصولات پروتئینی نیاز به این نوع از سردخانه ها دارند.
4 - سردخانه بالای صفر :
سردخانه های بالای صفر به سردخانه هایی گفته می شود که دمایی بین منفی 5 تا مثبت 15 درجه سانتیگراد دارند و برای نگهداری محصولات زیر می توان از آن ها استفاده کرد :
- انواع گل و گیاه
- دارو
- لبنیات
- میوه
- سبزیجات
- و...
سردخانه های بالای صفر معمولا دارای ویژگی های رطوبت زنی مناسب ، نگهداری دما در یک محدوده معین و ثابت و تخلیه گاز های حاصل از تنفس میوه ها هستند.
5 - سردخانه آمونیاکی :
سردخانه آمونیاکی از مشهور ترین سردخانه های مواد غذایی به حساب می آید. از مزایای این سردخانه می توان به بالاترین اثر مبرد در بین مبرد ها ، بوی شدید مبرد (در مواقعی که سردخانه نشتی باشد ، این ویژگی بسیار کاربردی است) ، هزینه و قیمت مناسب در بین انواع دیگر سردخانه ها و ... اشاره کرد.
معمولا افراد از این نوع سردخانه برای نگهداری مواد غذایی استفاده می کنند و طبق تحقیقات انجام شده ثابت شده است که استفاده از این نوع سردخانه برای سردخانه های بزرگ بسیار کارآمد است.
6 - سردخانه فریونی :
سردخانه فریونی یکی از انواع سردخانه ها است که از مزایای آن می توان به غیر سمی بودن فریون ، غیر قابل اشتعال بودن و مناسب بودن آن برای سردخانه های کوچک و متوسط اشاره کرد. این سردخانه در برابر سردخانه آمونیاکی هزینه نگهداری و تعمیرات بسیاری کمتری دارد به همین علت بسیاری از افراد این سردخانه را برای نیاز خود انتخاب می کنند.
7 - سردخانه ذخیره ای :
سردخانه های ذخیر های برای نگهداری کالا یا مواد غذایی در نزدیکی محل تولید یا مصرف ساخته می شوند و به همین دلیل تنوع کالا های موجود در آن ها زیاد نیست. معمولا خروج و ورود کالا در این نوع سردخانه ها کم است چرا که از آن ها برای ذخیره سازی استفاده می کنند.
8 - سردخانه کوچک :
سردخانه های کوچک یا اصطلاحا کارخانه های یخ سازی ، یکی از انواع سردخانه ها است که تن ها برای تولید یخ از آن استفاده می شود و معمولا کاربرد تجاری دیگری ندارد.
9 - سردخانه یخچالی :
سردخانه های یخچالی معمولا سردخانه های پرتابل و قابل حمل هستند که معمولا قیمت بالاتری در بین انواع سردخانه ها دارند ولی برای حمل و جا به جایی کالا و مواد غذایی فساد پذیر لازم هستند و باید از آن ها استفاده کرد.
10 - سردخانه تجاری :
همانطور که از نام این سردخانه پیداست برای مصارف تجاری کاربرد دارد و از آن استفاده می کنند.
✔️ دانش فنی طرح توجیهی احداث سردخانه 5000 تنی !
✳️ مواد اولیه مصرفی جهت احداث سردخانه :
✳️ تجهیزات و تأسیسات جهت احداث سردخانه :
تجهیزات اصلی سردخانه :
- ظرفیت سردخانه : 5000 تن (2500 تن بالای صفر و 2500 تن زیر صفر)
- یونیت کامل کمپرسور آمونیاکی : 3 دستگاه
- اوپراتور آمونیاکی سالن نگهداری : 10 دستگاه
- اوپراتور مخصوص راه رو شرایط 10 درجه : 3 دستگاه
- اوپراتور مخصوص راه رو شرایط منفی 35 درجه : 8 دستگاه
- مخزن سپراتور آمونیاکی پمپی بالای صفر : 1 دستگاه
- مخزن رسیور آمونیاکی : 2 دستگاه
- کندانسور تبخیری : 2 دستگاه
- مخزن روغن گیری : 1 دستگاه
- پمپ آمونیاک : 2 دستگاه
- تابلو برق تمام اتوماتیک تأسیسات برودتی : 1 دستگاه
- شیرآلات و کنترل های آمونیاکی : 1 سری
- لوله و اتصالات لوله کشی سیستم : 1 سری
- ساندویچ پانل پلی یورتان تزریقی : 1 دستگاه
- درب سردخانه کشویی : 11 عدد
- عایق کف سردخانه : 1 سری
- عایق لوله و مخازن : 1 سری
- کابل و تجهیزات کابل کشی : 1 سری
- لوازم جانبی شامل گاز آمونیاک و روغن کمپرسور الکترود و پیچ مهره و ... : 1 سری
- آهن آلات نبشی ، ورق و کندانسور منابع : 1 سری
- اینترکول مخصوص زیر صفر : 1 دستگاه
- باکس پالت : 2500 عدد
- نصب ساندویچ پانل و عایق کف سردخانه
✳️ تأسیسات و امور زیر بنایی سردخانه :
- ظرفیت سردخانه : 5000 تن (2500 تن بالای صفر و 2500 تن زیر صفر)
- انشعاب برق : 300 کیلو وات سه فاز با ترانس گذاری و خط انتقال
- تلفن کشی : 4 خط تلفن با سیستم سانترال
- انشعاب آب : از آب شهری
- انشعاب گاز : حق انشعاب با لوله کشی
- وسایل سرمایش و گرمایش و ایمنی
- دوربین مدار بسته و دزد گیر
- وسایل اطفا حریق
- جعبه کمک های اولیه
میزان آب و انرژی مورد نیاز سردخانه 5000 تنی :
- برق مصرفی : 186000 کیلو وات در سال
- آب مصرفی : 60000 متر مکعب در سال
- گاز مصرفی : 90000 متر مکعب در سال
- تلفن : 55000 دقیقه در سال
- بنزین : 2160 لیتر در سال
- اینترنت پرسرعت
✳️ متراژ زمین و ابنیه لازم جهت احداث سردخانه 5000 تنی :
ظرفیت سردخانه : 5000 تن (2500 تن بالای صفر و 2500 تن زیر صفر)
مساحت زمین و محوطه سازی جهت احداث سردخانه :
- زمین : 10000 متر مربع
- خاکبرداری و تسطیح زمین : 1000 متر مربع
- آسفالت و فضای سبز : 2000 متر مربع
- حصارکشی : 400 مترمربع
- روشنایی محوطه : 50 مترمربع
- درب ورودی : 1 باب
مساحت ساختمان و ابنیه جهت احداث سردخانه :
- ساختمان اداری و کارگری ، نمازخانه و سرویس بهداشتی : 120 متر مربع
- سالن نگهداری بالای صفر : 864 متر مربع
- سالن نگهداری دو مداره زیر صفر و بالای صفر : 2880 متر مربع
- تونل انجماد : 24 متر مربع
- نگهبانی : 36 متر مربع
✳️ پرسنل و وسایل مصرفی سردخانه 5000 تنی :
وضعیت اشتغال زایی سردخانه 5000 تنی :
- مدیر سردخانه : 1 نفر ، «کارشناسی ارشد»
- مدیر کنترل کیفیت : 1 نفر ، «کارشناسی ارشد»
- انباردار و حسابدار : 1 نفر ، «کارشناسی»
- راننده : 2 نفر ، «دیپلم»
- نگهبان : 1 نفر ، «دیپلم»
- کارگر تمام وقت : 12 نفر ، «سیکل»
جمع : 18 نفر
وسائط نقلیه مورد نیاز سردخانه 5000 تنی :
- وانت نیسان 1 دستگاه
- لیفتراک برقی 2 دستگاه
- خودرو سواری : 1 دستگاه
وسایل اداری سردخانه 5000 تنی :
- رایانه و پرینتر : 3 دستگاه
- دستگاه تلفن : 4 دستگاه
- دستگاه فاکس : 1 دستگاه
- لوازم تحریر : 1 سر
✔️ سردخانه از چه بخشهایی ساخته شده ؟
✳️ بخش های مختلف سردخانه :
سردخانه برحسب میزان ظرفیت ، حجم کالایی که به صورت روزانه ، ماهانه و یا سالانه در آن بارگیری و تخلیه می شود ، تعداد کارکنان و نقش خاصی که در مجموعه وابسته به خود ایفا می کند ممکن است به صورت مجتمعی عظیم ساخته شود یا به یک سالن کوچک محدود گردد.
بخش های مختلف سردخانه را می توان در سه گروه زیر خلاصه کرد :
- سالن های ذخیره سازی کالا و مواد
- بخش های اداری
- بخش های خدماتی
در طراحی اتاق های سردخانه علاوه بر رعایت مشخصات فنی مربوط به اندازه آن ها محل قرارگیری آن ها را معمولا در جهت مخالف تابش مستقیم آفتاب تعیین می نماید.
اصول عمومی ساختمان سازی در سردخانه ها با وجود سطح زیادی که مورد استفاده قرار می گیرد یک طبقه است.
✳️ تجهیزات تولید و توزیع سرما در سردخانه :
1 - کمپرسور (rcompresso) :
کمپرسور ها ، قلب سیستم تراکم هستند. علاوه بر این ، عامل انتقال ماده سرمازا به حساب می آیند. این قسمت گاز را از قسمت تبخیر کننده دریافت می کند و با افزایش فشار در قسمت رانش ، آن را خارج می نماید.
انواع کمپرسور های رایج را می توان در گروه های زیر طبقه بندی نمود :
- کمپرسور های پیستونی یا رفت و برگشتی یا متقارن
- کمپرسور های دورانی یا گردشی
- کمپرسور های چرخشی پیچشی یا حلزونی
- کمپرسور های گریز از مرکز
کمپرسور قسمت اصلی در سیکل سرما سازی است و گازی را که دارای فشار کمی است متراکم کرده به کندانسور تخلیه می کند.
2 - کندانسور (condenser) :
کندانسور در اصل ، مبدلی حرارتی یا به بیان ساده تر یک خنک کننده است. کار کندانسور ، گرفتن گرمای حاصل از بخار ماده سرمازا و تبدیل آن به مایع در فشار موجود در سیستم است.
می توان گفت کندانسور با گرفتن گرمای نهان تبخیر و انتقال آن به خارج سیستم ، باعث تغییر شکل ماده سرمازا از حالت بخار به مایع می گردد.
مثل هر دستگاه مبدل حرارتی دیگر ، انتقال حرارت از کندانسور هم با یک سیال انجام می گیرد که معمولا آب ، هوا و یا مخلوطی از این دو است.
در وضعیت استفاده از هوا معمولا کارایی آن پایین می آید و به همین سبب معمولا در سیستم های خانگی و یا کوچک تولید سرما از آن استفاده می گردد.
در این حالت ، سطح خنک کننده که با محیط خارج در تماس است و همین طور حجم هوایی که در هر دقیقه می تواند به منظور دور کردن گرما مورد استفاده قرار گیرد ، دو عامل اساسی و مهم در کارایی کندانسور های خنک کننده به وسیله هوا هستند.
به همین دلیل در طراحی این نوع کندانسور ها ، سطح مماس با هوا را به حداکثر رسانده و برای افزایش کارایی از پنکه (فن)کمک می گیرند.
در نوع دیگر کندانسور ها ، از آب برای خنک کردن و مبادله حرارت استفاده می شود. این کندانسور ها ، دارای انواع مختلف با ظرفیت های متفاوت هستند.
رایج ترین انواع کندانسور های خنک کننده با آب ، عبارت اند از :
- کندانسور های کویلی (مارپیچی)
- کندانسور های لوله در لوله یا دو لوله ای
- کندانسور های مخزن و لوله ای
در دستگاه تبدیل بخار به مایع دو لوله ای ، آب به داخل لوله مرکزی پمپ می شود و ماده مولد سرما خارجی جریان دارد. جهت جریان این دو مایع بر خلاف یکدیگر است تا حداکثر بازدهی در انتقال حرارت به دست آید.
این نوع دستگاه از گذشته مورد استفاده قرار می گرفت اما تأمین قطعات یدکی آن مشکل است. در دستگاه تبدیل بخار به مایع مخزن و لوله در حالی که ماده مولد سرما در داخل مخزن وجود دارد ، آب به داخل لوله ها پمپ می شود. نصب پره در لوله ها باعث انتقال بهتر گرما می شود. نگهداری این دستگاه ها آسان و هزینه آن ها پایین است.
در دستگاه کندانسور مخزن و لوله های مارپیچ از یک مخزن که دارای لوله های مارپیچی پره دار می باشد استفاده می گردد. حجم دستگاه کم و دارای هزینه کمتری نیز است.
3 - اواپراتور (evapprator) :
اواپراتور (یا تبخیر کننده) در اصل ، آن قسمت از سیستم تولید سرما است که وظیفه جذب حرارت از محیط نگهداری مواد غذایی و انتقال آن به مایع سرمازا را بر عهده دارد.
در سردخانه های اولیه میوه ها و سبزی ها ، تبخیر کننده ها لوله های مارپیچی طویلی بودند که بر روی سقف یا دیوار های مجاور سقف انبار نصب می گردیدند.
در این سیستم ها ، گردش هوا به صورت جا به جایی ساده و به صورت غیر یکنواخت بود به طوری که محصول مجاور کف انبار منجمد می شد و محصول مجاور سقف ، گرم باقی می ماند.
امروزه ، سردخانه ها طوری طراحی می شوند که هوای موجود در محیط به کمک یک پنکه یا پروانه به حرکت درآمده و علاوه بر یکنواخت کردن شرایط در تمام محیط ، سرعت انتقال حرارت و کارایی سیستم را افزایش می دهد.
لوله های اواپراتور برای افزایش سطح انتقال حرارت ، در شبکه ای از فلزات نازک با قابلیت هدایت بالا قرار می گیرند که حالتی مشابه به رادیاتور به وجود می آورد.
تبخیر کننده های رادیاتور شکل ، معمولا در ارتفاع مشخصی در نزدیکی سقف قرار می گیرند و بسته به نوع طراحی سردخانه ، در مسیر هایی برای هدایت جریان هوای سرد طراحی می شوند.
حجم مشخص در جریان از ماده سرمازا در فشار داخلی سیستم تبرید دارای گرمای نهان تبخیر مشخصی است یعنی به ازای گرفتن مقدار مشخصی از انرژی حرارتی موجود در محیط سردخانه ، از حالت مایع به بخار تبدیل می شوند.
از طرف دیگر ، هرچه سطح انتقال حرارت بیشتر باشد سرعت انتقال حرارت بالاتر است و نکته مهم تر اینکه با محاسبه دقیق سطح تبخیر کننده با توجه به نوع سیستم ، نوع ماده سرمازا و سایر مشخصات از اختلاف درجه حرارت زیاد بین دستگاه تبخیر کننده و محیط سردخانه جلوگیری می شود.
در غیر این صورت ، تماس هوا با سطح بسیار سرد دستگاه تبخیر کننده ، باعث افزایش رطوبت نسبی هوا و رسیدن به حالت اشباع و تولید قطرات ریز بر روی لوله های تبخیر کننده و تبدیل نهایی آن ها به برفک می گردد.
این هوا ، هنگام برگشت مجدد به محیط سردخانه رطوبت از دست داده را از هوای سردخانه باز می گیرد. ادامه این عمل ، منجر به انتقال رطوبت از فضای سردخانه به تبخیر کننده می شود و باعث خشک شدن سطح محصول می گردد.
علاوه بر اینکه حضور یخ بر روی سطح تبخیر کننده ، کارایی دستگاه را هم برای جذب حرارت محیط با اشکال رو به رو می کند ، یکی از دلایل سرد کردن مقدماتی محصول و یا کاهش درجه حرارت قبل از انبار کردن محصول در سرما جلوگیری از این اختلاف درجه حرارت بالاست.
تبخیر کننده ها بر اساس موارد استفاده ، به دو دسته تقسیم می شوند : تبخیر کننده های انبساط مستقیم و تبخیر کننده های انبساط غیر مستقیم. این دو نوع در شکل زیر نشان داده شده اند.
در تبخیر کننده های انبساط مستقیم به ماده سرمازا اجازه داده می شود که در داخل لوله های مارپیچ تبخیر کننده تغییر فاز دهد و از طریق این لوله ها مستقیما با ماده یا مایعی که باید سرد شود تماس داشته باشد.
در تبخیر کننده های غیر مستقیم از یک ماده حامل نظیر آب و یا آب نمک که با تبخیر مایع در لوله های مارپیچی تبخیر کننده سرد می شود استفاده می شود.
ماده حامل سرد شده و سپس به طرف ماده غذایی و یا محصولی که می خواهد سرد شود ، پمپ می گردد. در این حالت نیاز به تجهیزات اضافی است.
اگر در این سیستم از درجه حرارت بالای نقطه انجماد استفاده شود از آب به عنوان حامل استفاده می کنند ولی اگر در یک سیستم سرمایشی درجه حرارت های پایین تر مورد نیاز باشد از آب نمک و گلیکول ها نظیر اتیلن و پروپیلن گلیکول استفاده می شود.
تبخیر کننده ها همچنین با توجه به شکل به انواع لوله مارپیچ ساده (Bare Pipe) و لوله مارپیچ موازی پره دار (Finned tube) و یا نوع صفح های تقسیم می شوند.
تبخیر کننده های لوله ای (مارپیچ ساده) بسیار ساده اند. برفک روی آن ها به آسانی آب می شود و به راحتی تمیز می شوند. در تبخیر کننده های پره ای ، پره هایی که به تبخیر کننده اضافه شده است باعث افزایش سطح تماس شده و انتقال حرارت را افزایش می دهد. در تبخیر کننده های صفحه ای نیز تماس مستقیم تبخیر کننده با ماده ای که باید سرد شود امکان پذیر است.
4 - شیر انبساط (Expantion valve) :
شیر انبساط در واقع یک وسیله اندازه گیری است که جریان مایع سرمازا را به داخل تبخیر کننده تنظیم می کند. رایج ترین انواع شیر های انبساط که در سیستم های سرمایشی مورد استفاده قرار می گیرد عبارت اند از :
- شیر انبساط دستی
- شیر انبساط خودکار شناور با فشار پایین
- شیر انبساط خودکار شناور با فشار بالا
- شیر انبساط خودکار
- شیر انبساط ترمواستاتیک
شیر انبساط دستی به نحوی تنظیم شده که مقدار مناسبی از مایع تحت فشار را به مخلوط گاز مایع تبدیل می کند. ماده مولد سرما در جریان عبور از شیر سرد می شود و حرارتی را که توسط بخشی از ماده سرمازا به وجود می آید توسط بخش دیگر این ماده جذب شده و به بخار تبدیل می شود.
این فرایند که در آن بخشی از مایع به بخار تبدیل می گردد ، اصطلاحا پاشش (Flashing) خوانده می شود.
در شیر انبساط خودکار شناور با فشار پایین توپ شناوری در منطقه فشار پایین سیستم قرار گرفته است که هر قدر مایع بیشتری به طرف تبخیر کننده خارج شود شناور پایین تر می آید و سوراخ ورودی را باز کرده و اجازه می دهد تا مایع بیشتری وارد شیر انبساط گردد زمانی که توپ شناور با ورود مایع جدید بالا رفته و دریچه ورودی بسته می گردد.
این نوع شیر انبساط ساده بوده و جریان ماده مبرد را نیز به خوبی کنترل می کند. شیر انبساط خودکار شناور با فشار بالا در این نوع شیر توپ شناور در مایع تحت فشار معلق است با مایع شدن گاز در دستگاه کندانسور سطح ماده سرمازا در شیر انبساط بالا می رود در نتیجه شناور موجود در داخل شیر بالا رفته و با باز کردن مجرای خروجی مقداری مایع مولد سرما به طرف تبخیر کننده هدایت می شود.
شیر انبساط خودکار یک فشار ثابت را در تبخیر کننده به وجود می آورد به طوری که هر گونه افزایش فشار در تبخیر کننده باعث بالا رفتن پرده تنظیم در مقابل فنر فشار می گردد و در نتیجه شیر خود به خود بسته می شود با کاهش فشار تبخیر کننده نیز مجددا شیر باز می شود از این نوع شیر در مواقعی استفاده می شود که سیستم سرمایشی نیاز به تأمین سرمای ثابت داشته باشد یعنی اینکه درجه حرارت تبخیر کننده در آن همیشه ثابت است مانند یخچال های خانگی.
شیر انبساط ترمواستاتیک دارای یک حباب ترمواستاتیک در سمت لوله مکش به کمپرسور است. اگر دمای گازی که اواپراتور را ترک می کند از حد مورد انتظار بالاتر باشد ، فشار سیال درون حباب افزایش یافته و این فشار توسط لوله ای به دیافراگم شیر انبساط منتقل شده و در نتیجه شیر باز می شود و سیال بیشتری به داخل اواپراتور وارد می شود.
شیر انبساط ترمواستاتیک دارای یک حباب ترمواستاتیک در سمت لوله مکش به کمپرسور است. اگر دمای گازی که اواپراتور را ترک می کنداز حد مورد انتظار بالاتر باشد ، فشار سیال درون حباب افزایش یافته و این فشار توسط لوله ای به دیافراگم شیر انبساط منتقل شده و درنتیجه شیر باز می شود و سیال بیشتری به داخل اواپراتور وارد می شود.
در این سیستم با جریان ماده مولد سرما در قسمت های مختلف ، این ماده تغییر حالت داده و ابتدا از حالت مایع به گاز در آمده و سپس در قسمت کندانسور از حالت بخار به مایع تغییر حالت می دهد.
ماده مولد سرما (مبرد) قبل از ورود به شیر انبساط به صورت مایع اشباع می باشد. شیر انبساط دو منطقه فشار بالا و فشار پایین را از هم جدا می کند که بعد از عبور ماده سرمازا از شیر انبساط درجه حرارت و فشار آن کم می شود. در نتیجه مقداری از ماده سرمازا تبدیل به بخار می شود. به این مخلوط گاز و مایع که از شیر انبساط خارج می شود گاز جاری (Flash gas) گویند.
مخلوط گاز - مایع وارد قسمت تبخیر کننده می شود و با عبور از لوله های مارپیچی تبخیر کننده و گرفتن گرما از محیط به صورت بخار در می آید.
بخار اشباع (Saturated Steam) وارد قسمت کمپرسور شده و گاز تحت فشار بالا در کمپرسور متراکم می شود. این فشار باید از فشار بحرانی گاز کمتر باشد و به اندازه کافی باید بالا باشد تا بتواند گاز مولد سرما را متراکم کند.
این عمل (متراکم کردن) باعث می شود تا گاز مولد سرما در درجه حرارت کمی بالاتر از درجه حرارت معمولی هوا ، متراکم باشد. همزمان با افزایش فشار ماده سرمازا در قسمت کمپرسور درجه حرارت آن هم افزایش می یابد و تبدیل به بخار بیش از حد گرم شده یا به عبارت دیگر (Super Heat Steam) می شود.
سپس بخار گرم وارد دستگاه مایع کننده یا کندانسور می شود و در آنجا با استفاده از آب یا هوای سرد ، این بخار حرارت خود را از دست می دهد و ماده سرمازا به مایع تبدیل می شود بعد از اینکه ماده مولد سرما کاملا به حالت مایع اشباع تبدیل شد درجه حرارت آن به خاطر از دست دادن حرارت اضافی بر محیط کاهش می یابد این مایع مجددا وارد شیر انبساط می شود و تسلسل ادامه پیدا می کند.
✔️ 0 تا 100 نکات زمین ، ساختمان و تأسیسات سردخانه !
✳️ برای احداث سردخانه باید به نکاتی توجه داشت که عبارت اند از :
1- مکان یابی و ویژگیهای زمین سردخانه :
محل سردخانه باید در مرکز منطقه تولید و مجاور راه های اصلی بوده و راه هایی که مورد استفاده قرار می گیرند باید مناسب باشند به طوری که رفتوآمد وسایل سنگین در فصل های مختلف سال در آن ها امکان پذیر باشد.
زمین سردخانه باید مستحکم باشد ، آب در سطح آن جمع نشود ، زهکشی خوبی داشته باشد و بتواند به راحتی سنگینی ساختمان و تجهیزات را تحمل کند. دسترسی به منابع آب و برق هم در آن آسان باشد.
2 – نکات طراحی ساختمان سردخانه :
ساختمان سردخانه باید طوری طراحی شود که کلیه انبار ها به یک راه روی اصلی منتهی شوند. انبار هایی که به وسیله یک در به انبار دیگر باز می شوند مناسب نیستند چرا که ورود و خروج محصولات با مشکل مواجه می شود.
در داخل ساختمان انبار نباید ستون های زیادی وجود داشته باشد. همچنین قرار دادن پله در جلوی در ها مناسب نیست. کف سردخانه باید هم سطح با راه رو های اصلی باشد.
جنس دیوار ها باید از مواد مقاوم ، قابل شست و شو و قابل ضد عفونی کردن باشد. موتورخانه باید در مرکز ساختمان قرار گیرد تا لوله کشی های مورد نیاز به حداقل برسد.
3 - اندازه انبارهای سردخانه چقدر باید باشد؟
اندازه انبار ها بستگی دارد به اینکه انبار به چه منظور مورد استفاده قرار می گیرد ، باید توجه کنیم که محصولات و فرآورده های مختلف را نمی توان و نباید با یکدیگر انبار نمود حتی گاهی ممکن است ارقام یا واریته های مختلف یک میوه و یا یک محصول را در انبار های جداگانه نگهداری کرد.
4 - ظرفیت سردخانه :
ظرفیت سردخانه در یک منطقه معمولا با توجه به متوسط تولید در آن ناحیه و همچنین با توجه به آینده نگری و ملاحظات زیر محاسبه می شود :
- محصولاتی که ازنظر طبقه بندی خیلی بزرگ تر یا خیلی کوچک تر از حد معمول می باشند برای نگهداری در سردخانه مناسب نیستند.
- مقدار محصولی که پیشبینی می شود در سال های آینده در اثر کاشت درختان جدید و یا عوامل دیگر بر تولید منطقه افزوده می شود باید در محاسبات منظور شود.
- مقدار محصولی که بعد از برداشت بلافاصله به فروش می رسد در محاسبات منظور نمی گردد.
- نگهداری محصولات زودرس و همچنین محصولاتی که دارای کیفیت خوب و مرغوب نیستند در سردخانه مقرون به صرفه نیست.
5 – نکات ساخت اسکلت سردخانه :
اسکلت سردخانه ممکن است به صورت اسکلت با مصالحی مانند بتون ، اسکلت فلزی ، بتون آرمه (مخلوط فلز و بتون) و یا به صورت پیش ساخته ، ساخته شود.
6 – نکات ساخت کف سردخانه :
کف سردخانه بایستی دارای زهکشی خوب و مناسب باشد و تا عمق 30 سانتی متری از ریگ و شن پوشیده شده باشد.
بر روی شن به ترتیب طبقات زیر قرار می گیرند :
- یک لایه بتون به ضخامت 5 تا 10 سانتی متر
- عایق رطوبتی مانند مواد قیر اندود
- عایق حرارتی در دو لایه : انواع متداول عایق حرارتی شامل چوب پنبه ، پشم شیشه و پلیمر هایی نظیر (پلی استایرن و پلی اورتان و ...)
- حدود 10 سانتی متر لایه بتون : سطح این لایه باید لغزنده نباشد.
نحوه قرار گیری لوله ها در داخل سردخانه باید به گونه ای باشد که از یخ زدگی و ورود جانوران موذی به داخل سردخانه جلوگیری شود.
باید حتی الامکان از نصب کف شوی در اتاق های سرد اجتناب شود و در صورت ضرورت ، دهانه خروجی آن در کف سردخانه باید در پوش داشته باشد.
7 – نکات ساخت دیوارهای سردخانه :
دیوار های سردخانه با توجه به مسائل فنی طرح ریزی می شود.
دیوار سردخانه از قسمت بیرون به سمت داخل از قسمت های زیر تشکیل می شود.
- سیمان در صورتی که دیوار مسطح نباشد مورد نیاز است.
- عایق رطوبتی مثل قیر و گونی ، مواد پلاستیکی ، کاغذ بیتومین.
- عایق حرارتی در دو لایه که معمولا به صورتی چسبانده می شوند که درز ها بر روی یکدیگر قرار نگیرند. در صورتی که عایق حرارتی از نوع پاششی باشد می توان از یک لایه بر روی دیواره سردخانه استفاده کرد.
- لایه نهایی : ممکن است از نوع سیمانی و یا گاهی ممکن است از جنس صفحات گالوانیزه ، ورقه های آلومینیومی ، فولاد ضد زنگ و ... باشد.
8 – نکات ساخت سقف سردخانه :
پوشش سقف سردخانه ممکن است به صورت تخت یا شیب دار باشد.
به طور کلی پوشش سقف از قسمت بیرونی به داخل سردخانه به صورت زیر است.
- سطح صاف که برای زیر سازی عایق مورد استفاده قرار می گیرد (سیمانی یا بتونی)
- عایق رطوبتی
- دو یا چند لایه عایق حرارتی
- لایه ن هایی (در صورت لزوم)
در صورتی که سردخانه دارای سقف کاذب باشد ، برای جلوگیری از تقطیر آب و کاهش درجه حرارت تهویه فضای بالای سقف کاذب (فضای بین سقف کاذب و سقف اصلی) ضروری است.
9 – نکات ساخت درب ورود و خروج سردخانه :
درب سردخانه باید با حجم کالای موجود در داخل سردخانه ، نوع کالایی که در سردخانه نگهداری می شود و روش حمل ونقل کالا متناسب باشد. معمولا برای رفت وآمد لیفتتراک ها اندازه ای حدود 2.5 × 1.6 متر تعیین می گردد.
به طور کلی درب سردخانه باید دارای خصوصیات زیر باشد :
- از موادی که محل مناسبی برای رشد و نمو باکتری ها ، حشرات و جانوران موذی می باشند نباید برای ساختن درب به کاربرده شوند.
- چهار چوب و درب باید کاملا هوا بندی شده باشند.
- بدنه درب باید عایق بوده و دارای روکش محافظ رطوبت باشد.
- بهتر است درب سردخانه به طور اتوماتیک باز و بسته شود.
- در مورد سردخانه های تجاری درب ورودی نباید مستقیما با محیط خارج تماس پیدا کند. لازم است فضای بسته ای در جلوی آن تعبیه شود.
- در سردخانه هایی که برای مدت زمان زیادی باز می مانند بهتر است دارای پرده هوا باشند.
✔️ اگر علاقه به تاریخچه پیدایش سردخانه های صنعتی دارید ، بخوانید !
✳️ تاریخچه استفاده از سردخانه در جهان :
یخ زدن و نگهداری محصولات و مواد غذایی فاسد شدنی (با استفاده از سرما) یکی از روش های بسیار قدیمی است که از گذشته های دور انسان با استفاده از برف و یخ طبیعی که در غار ها و گودال ها وجود داشت جهت نگهداری محصولات استفاده می نمود.
اما از آن جایی که برف و یخ طبیعی هم از لحاظ مقدار و هم از لحاظ کیفیت (از لحاظ بهداشتی) مناسب نبود دانشمندان به فکر ساختن یخ مصنوعی افتادند و به علت اینکه هنوز حرارت سنج یا دماسنج تا آن زمان وجود نداشت بیشتر از کلمات سرد ، منجمد و یخ زده استفاده می کردند.
در سال 1595 اولین دماسنج دقیق توسط گالیله ساخته شد و در سال 1622 به وسیله بویل (Boyle) رابطه بین فشار و حجم برای گاز ها تعریف شد.
در سال 1823 فارادی (Faraday) دریافت که می تواند گاز آمونیاک را با استفاده از فشار به مایع تبدیل کند.
کارنوت (Karnot) در سال 1824 تئوری سیکل حرارتی خود را که در برگیرنده انقباض و انبساط گاز ها است به دنیا ارائه نمود درنتیجه این پیشرفت ها پرکینز (Perkins) در سال 1834 روش تولید سرما را به طور صنعتی به نحوی که ما امروزه از آن در صنعت استفاده می کنیم ، اختراع کرد.
در سال 1875 لینده (Linde) با استفاده از آمونیاک به عنوان مبرد (ماده سرمازا) سیکل تولید سرما در مدار بسته را به جهانیان معرفی نمود نخستین سعی و تلاش برای تهیه یخ مصنوعی به مقدار زیاد در فاصله سال های 1860 تا 1850 انجام گرفت به طوری که در سال 1851 دکتر جان گوری (John Gorrie) تولید اولین ماشین تهیه یخ را به ثبت رساند.
در نیمه دوم قرن 19 در آمریکا مقداری ماهی ، گوشت و مرغ به شکل منجمد عرضه و به فروش رسید ولی مقدار آن قابل توجه نبود.
برای این منظور مواد غذایی را در ماه های زمستان منجمد و به مسافت های نزدیک حمل می کردند و در همان زمان نیز مخلوط یخ و نمک جهت ایجاد حرارت پایین تر از یخ خالص رایج گردید.
در سال 1920 بردسی (Birdseye) تحقیقات گسترده ای را در زمینه فرآیند انجماد سریع ، تجهیزات و فرآورده های یخ زده و بسته بندی مواد غذایی منجمد انجام داد و در دوره 20 ساله بعد از آن تحقیقات وسیع دیگری در زمینه ایجاد واحد های فریزر خانگی به انجام رسید به طوری که در سال 1927 یخچال الکترولوکس به بازار آمریکا عرضه شد.
امروزه یکی از معیار های خوب جهت تعیین میزان پیشرفت تکنولوژی یک جامعه تعیین حجم ، قدرت تولید غذا های منجمد ، انتقال ، ذخیره و امکانات توزیع و فروش آن است ، به طوری که صنایع برودتی تأثیر فراوانی بر نحوه کشاورزی و بازاریابی محصولات می گذارد و از طرف دیگر وضعیت اقتصادی صنایع غذایی فاسد شدنی را تعیین می کند.
مثال وجود صنایع برودتی به مقدار کافی در یک کشور باعث تثبیت قیمت مواد غذایی و ارائه مستمر و منظم آن ها به ویژه مواد پروتئینی نظیر گوشت و ماهی خواهد شد. درنتیجه به استمرار فعالیت های کشاورزی و دامپروری کمک می نماید.
✳️ تاریخچه وضعیت سردخانه در ایران :
ایران ازجمله کشور های پیشکسوت در امر استفاده از سرما به منظور نگهداری مواد غذایی است. مواد غذایی از دیر باز به کمک روش هایی نظیر چال کردن در زمین و قرار دادن محصولات در زیر زمین های خنک و دور از نور رایج بوده است.
شواهد نشان می دهد که استفاده از زیر زمین ها در ذخیره مواد غذایی در زمان هخامنشیان در ایران رواج داشته است. ازجمله مدارک موجود می توان به زاغه های نگهداری پنیر در آذربایجان اشاره نمود. اولین سردخانه صنعتی با اعتبار وزارت صنایع و معادن به وسیله دولت روسیه در بندر انزلی برای شیلات شمال ساخته شد.
تأسیس آن به حدود سال 1290 هجری شمسی نسبت داده می شود. نوع مبرد (ماده سرمازا) در سیستم سرما سازی این واحد مخلوطی از آب و نمک بود.
تا تاریخ آبان ماه سال 1354 شرکت سهامی گسترش خدمات بازرگانی از نظر مالی و وزارت صنایع از نظر فنی صنعت سردخانه ای را در کشور ترویج و پشتیبانی می نمودند.
بعدا در سال 1361 احداث سردخانه موکول به کسب اجازه از وزارت بازرگانی (از نظر ضرورت ایجاد و سرمایه گذاری) و تأیید وزارت صنایع (از جنبه مشخصات فنی) شد.
✍️ جهت تهیه مطالعات بازار و طرح توجیهی احداث سردخانه ، با اطلاعات کاملا به روز با فرمت Word و PDF و با گزارشگیری نرم افزار کامفار ، جهت اخذ جواز تاسیس یا وام و تسهیلات بانکی ،با ما تماس بگیرید .
📚 دانلود فایل های طرح توجیهی تیپ احداث سردخانه
✍️ توجه : کلیه ی طرح های تیپ یا آماده ، صرفا کاربرد مطالعاتی و تحقیقاتی داشته و جهت اخذ مجوز و یا تسهیلات و وام بانکی مناسب نمیباشند . جهت تهیه طرح توجیهی با کاربرد اجرایی و بانکی با ما تماس بگیرید.




برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.




برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.




برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.




برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.




برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.




برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.




برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.




برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.




برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.




برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.





برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.