جهت آشنایی با روشهای علمی کاشت و داشت و برداشت هندوانه ، با ما تا پایان این مقاله همراه باشید ، همینطور میتوانید جهت دانلود فایل جزوه آموزش کاشت و داشت و برداشت هندوانه ، به انتهای این صفحه مراجعه نمایید.
گیاه هندوانه Matsum &Nakai Citrullus Lanathus (Thunb) با منشاء احتمالی آفریقا ، خیلی حساس به سرما بوده و برای رشد و نمو خود احتیاج به فصل گرم و طولانی دارد . مصرف جهانی میوه و دانه های هندوانه در مقایسه با سایر کدوئیان بیشترین مقدار است .
در این صفحه ، کاملترین بانک فایلهای آموزشی را درباره کشت هندوانه ، روشهای آبیاری هندوانه ، روشهای سم پاشی و مبارزه با آفات و بیماری ها و علفهای هرز هندوانه ، کود دهی و تغذیه هندوانه و نکات تخصصی دیگر ، در اختیار شما کاربران محترم وبسایت گسترش کارآفرینی ایران قرار میدهیم . جهت سهولت استفاده شما کاربران محترم ، ما این اطلاعات را در چند شاخه تخصصی به شرح زیر دسته بندی نموده ایم .
1 - آموزشهای مربوط به کاشت و داشت و برداشت هندوانه که به شرح زیر میباشد
تاریخ کاشت :
از آنجایی که منشاء احتمالی هندوانه آفریقا بوده و از گیاهان گرمسیری می باشد ، دمای حداقل 15 الی 20 درجه سانتی گراد برای سبز شدن آن لازم می باشد ، با توجه به درجه حرارت های مذکور می توان بعد از گرم شدن هوا از اواسط فروردین اقدام به کاشت هندوانه نمود .
درجه حرارت مناسب برای جوانه زنی که دمای خاک در حدود 35 درجه سانتی گراد باشد . در دمای خاک کمتر از 21 درجه سانتی گراد ، روند جوانه زنی خیلی کند می شود . اما در دمای 25 درجۀ سانتی گراد طی 5 روز سبز خواهد شد . در دمای خاک کمتر از 15 درجه سانتی گراد ، بذور جوانه نمی زنند .
حداکثر سرعت جوانه زنی در دمای 35 درجه سانتی گراد اتفاق می افتد . معمولاً بذرهای هندوانه در قوطی های بسته بندی شده ارائه می شوند و در اکثر موارد نیز توسط قارچ کش تیرام یا قارچ کشهای دیگر ضدعفونی شده اند ، در صورتی که کشاورز خود اقدام به تهیه بذر ارقام آزاد گرده افشان نموده باشد ، بهتر است قبل از کاشت آن را با قارچ کش ضدعفونی نماید .
بهترین درجه حرارت روز و شب برای پرورش نشأ به ترتیب 27 – 21 و 21 – 18 درجه سانتی گراد می باشد و زمان لازم نیز معمولاً 4 – 3 هفته می باشد . عمق کاشت در حدود 5/2 سانتی متر مناسب می باشد . مقدار بذر لازم برای کاشت یک هکتار به اندازۀ بذر ، درصد جوانه زنی و تراکم بوته بستگی دارد .
گرده افشانی :
هندوانه دو نوع گل تولید می کند . با شروع گلدهی ، گلهای نر روی هر گره تشکیل می شوند اما گلهای ماده معمولاً بعد از هر 7 گره تشکیل می شوند . گلهای ماده به سادگی قابل تشخیص می باشند در قسمت تحتانی گل ماده یک قسمت متورم که شبیه یک هندوانه خیلی کوچک است مشاهده می شود .
بوته هندوانه تعداد محدودی میوه را میتواند نگه دارد ، لذا به ندرت بیش از 2 الی 3 میوه در بوته تولید می کند . برای فراهم نمودن امکان جذب عناصر غذایی بیشتر به میوه های قابل عرضه به بازار لازم است میوه های بد شکل و شکافدار ، حذف گردند . معمولاً بعد از هر 7 الی 10 گره یک گل ماده تولید می شود ، لذا در بوته های هندوانه تعداد گلهای نر تقریباً 10 برابر گلهای ماده می باشد .
گرده افشانی یعنی ، انتقال گرده از گلهای نر به گلهای ماده باید توسط حشرات گرده افشان انجام شود . برای تشکیل تعداد مناسب میوه ، حشرات گرده افشان به طور متوسط هفت بار به گل ماده باید مراجعه کنند . اگر تعداد کافی گرده روی گل ماده قرار نگیرد یا میوه تشکیل نمی شود یا بد شکل می شود ، این میوه های بد شکل باید حذف شوند .
گلهای هندوانه فقط یک روز حیات خود را حفظ می کنند لذا جمعیت کافی از حشرات گرده افشان در طی دورۀ گلدهی بایستی وجود داشته باشد . تعداد واقعی میوه در بوته به رقم ، عملیات زراعی ، شرایط محیطی ، حاصلخیزی خاک ، آبیاری و تعداد حشرات گرده افشان بستگی دارد . در صورت کافی نبودن تعداد حشرات گرده افشان ، استفاده از کندوهای زنبورعسل اجتناب ناپذیر است .
هنگامی که گلهای نر روی بوته ها ظاهر شدند بایستی 1 الی 2 کندوی زنبورعسل در مزرعه قرار گیرد . کندوهای زنبورعسل به آب تمیز و کافی احتیاج دارند . به منظور کاهش اثرات سموم حشره کش بر زنبورهای عسل ، هنگامی که فعالیت زنبورها حداقل است مبادرت به سمپاشی مزارع می کنند . لذا بهترین زمان سمپاشی اواخر روز ( نزدیک غروب ) و یا روزهای ابری می باشد .
فواصل ردیف :
در کشت جوی و پشته ای با توجه به اینکه در یک طرف و یا در هر دو طرف جوی ها اقدام به کشت می شود به ترتیب می توان فواصل جوی ها را 5/2 الی 3 متر و 5/4 الی 5 متر در نظر گرفت . فواصل بوته روی پشته ها را می توان یک متر در نظر گرفت . در کشت دیم که اقدام به تهیه جوی و پشته نمی گردد .
معمولاً برای سهولت کنترل علف های هرز و امکان دیسک زدن ، فواصل بین ردیفهای را 3 متر در نظر می گیرند . پشته ها معمولاً سریعتر گرم می شوند لذا برای عرضۀ سریعتر محصول به بازار کشت جوی و پشته ای تحت شرایط آبی ترجیح داده می شود . هر چند در روش جوی و پشته ای زهکشی در خاک های سنگین بهبود می یابد ، اما مستعد خشک شدن می شوند لذا در دو هفتۀ اول بعد از سبز شدن توجه به آبیاری حائز اهمیت است .
به هر حال اگر میوه های درشت تر مورد پسند بازار مصرف هستند لازم است فاصله های بوته روی ردیف افزایش یابد . اگر از دیسک جهت کنترل علف های هرز استفاده نمی شود می توان فواصل ردیف را تا 5/2 متر و فاصله بوته روی ردیف را نیز تا 80 سانتی متر کاهش داد ، زیرا در گیاه هندوانه که عملکرد میوه ناشی از تعداد میوه در هکتار و وزن هر میوه می باشد ، خوشبختانه برخلاف برخی از گیاهان زراعی ، وزن هر میوه با افزایش تراکم بوته یا به عبارتی کاهش فواصل ردیف و بوته در ردیف تا تراکم خاصی چندان کاهش نمی یابد ، لذا در صورتی که کنترل علف های هرز محدود به دیسک زدن نباشد می توان تراکم های بالاتری را در نظر گرفت .
خاک مناسب :
برای کشت هندوانه خاک های حاصلخیز ( مخصوصاً خاکهای لومی شنی ) حاوی مواد آلی کافی و با قدرت نگهداری آب کافی و با زهکشی مناسب و خاک کمی اسیدی با PH بین 6 تا 5/6 می باشد . هرچند هندوانه خاکهای اسیدی ( تا PH 5/5 ) را تحمل می کند ، اما به برخی از عناصر میکرو نیاز دارد که ممکن است در برخی خاکها قابل دسترس نباشند .
مقدار کم منیزیم و یا نسبت بالای پتاسیم و کلسیم به منیزیم ممکن است سبب ریزش برگها شود . از طرفی کمبود کلسیم نیز می تواند مسئله ساز باشد بدین ترتیب که اگر آب کافی نباشد و کلسیم کافی برای توسعۀ میوه مهیا نگردد سوختگی گلگاه هندوانه حادث می شود . در خاکهای خیلی سنگین ، نمو گیاه به کندی انجام شده و دیررس می گردد و اندازه میوه و کیفیت آن نیز کاهش می یابد . خاکهای سبک در صورتی که کود و آب کافی فراهم باشد معمولاً میوه هایی با کیفیت عالی تولید می کنند .
آماده سازی زمین جهت کاشت :
در سالهایی که در طی زمستان بارندگی به اندازه کافی سبب ذخیره رطوبت می گردد می توان بدون آبیاری ، اقدام به کشت هندوانه نمود و احتیاجی به غرقاب زمستانه نخواهد بود . در مناطق که بارندگی زمستانه کافی وجود نداشته و امکان آبیاری در طی زمستان وجود دارد با غرقاب نمودن زمین ، می توان اقدام به شخم در اواخر زمستان و دیسک در اوایل بهار نموده و ایجاد جوی و پشته ها توسط فاروئر نمود .
توجه داشته باشید که خاک متراکم رشد ریشه را شدیداً کاهش می دهد چون رشد ریشه هندوانه عمدتاً به خاک غیره فشرده محدود می شود . آماده کردن صحیح بستر کاشت فشردگی خاک را کاهش می دهد . دیسک زدن بعد از شخم با گاوآهن باعث فشردگی مجدد خاک می گردد لذا برای تولید حداکثر محصول هندوانه ، شخم همراه با حداقل عملیات خاک ورزی و فشرده سازی خاک توصیه می شود .
اگر زمین مورد نظر چندان تسطیح نشده باشد ، بهتر است که قبل از کاشت اقدام به آبیاری جوی و پشته ای نمود و بعد از مشخص شدن داغ آب و مناسب شدن رطوبت خاک جهت کشت ، خاک خشک روی پشته ، کنار جوی آبیاری را کنار زده و پس از رسیدن به رطوبت مناسب ، خاک را پابیل و کاملاً نرم نموده ، سپس با پشت بیل خاک را کوبید .
می توان با بیلچه ، گودالی به عمق 3 الی 4 سانتیمتر ایجاد کرده و 3 الی 4 بذر هندوانه که قبلاً به مدت 24 ساعت در آب خیس شده اند را در آن قرار داده و روی آن را با خاک پوشاند . در صورت امکان بهتر است که روی کپه های محل کاشت ، کود دامی کاملاً پوسیده و یا مواد آلی خشک جهت جلوگیری از هدر رفتن رطوبت قرار داد .
تنک و وجین :
بعد از سبز شدن ( با توجه به دمای محیط تعداد روز از کاشت تا سبز شدن ممکن است از 6 الی 15 روز متغییر باشد ) ، در مرحله 2 الی 3 برگی همراه با تنک کردن بوته های اضافی ، و رساندن تعداد بوته ها در هر کپه به 2 بوته ( در صورتی که خطر خسارت کرم مفتولی وجود داشته باشد ) ، در غیر این صورت به یک بوته ، می توان اقدام به خاک دادن پای بوته و نرم کردن خاک اطراف بوته نمود . همزمان با تنک کردن وجین علف های هرز نیز انجام خواهد یافت .
هدایت بوته ها :
در مرحله شروع لاله رفتن بایستی اقدام به هدایت بوته ها روی پشته ها نمود تا به هنگام آبیاری لاله ها در جوی های آبیاری قرار نگیرند . در صورت تأخیر هدایت بوته ها روی پشته ها ، در مراحل بعدی انجام این عمل بسیار مشکل و چه بسا خساراتی وارد خواهد نمود .
در صورتی که اقدام به کشت در یک طرف جوی های آبیاری می نمایید بهتر است با توجه به جهت بادهای غالب منطقه که معمولاً از غرب به شرق می باشد ، در جوی های شمالی جنوبی ، بذور را در سمت شرقی جوی ها روی پشته ها کاشت در غیر اینصورت بادهای غالب ممکن است لاله ها را به داخل جوی ها برگردانند . توصیه می شود تا حد امکان از جا به جایی لاله ها پرهیز شود .
برداشت هندوانه :
در مزرعه از خشک شدن پیچک های موجود در محل اتصال دو میوه به ساقه و یا تغییر رنگ قسمتی از میوه که در تماس با خاک قرار دارد از سفید به زرد کرم می توان به رسیدگی هندوانه پی برد . هندوانه در زمان رسیدگی کامل برداشت می شوند چون بعد از جدا شدن از بوته در صد قند آن افزایش نمی یابد .
در مورد هندوانه بذری ، رسیدگی زمانی حادث می شود که پوشش ژلاتینی اطراف بذر دیگر مشخص نباشد و در پوسته بذر سخت شده باشد . بین ارقام از نظر درصد مواد جامد محلول در زمان رسیدگی تفاوت های زیادی وجود دارد به طور کلی ، درصد مواد جامد محلول گوشت میوه در حدود حداقل 10 درصد بیانگر رسیدگی آن است به شرطی که گوشت میوه سفت ، ترد و خوشرنگ باشد .
از ضربه زدن به میوه و نوع صدای حاصل نیز برای تعیین رسیدگی استفاده می شود ، در ارقام با مخلوط سبز رنگ ، در قسمت گلکاه میوه و محل وصل شدن خطوط به یکدیگر حالت مجزایی ایجاد می شود . در رقم چارلستون گری مشخص شدن برجستگی های طولی روی میوه در صورت لمس نمودن میوه از علائم رسیدگی آن محسوب می باشد .
برای جدا کردن میوه ها به جای چرخاندن و کندن آنها بهتر است از چاقوی تیز استفاده شود . بعد از بریدن میوه ها از بوته قسمت تحتانی میوه که مستعد آفتاب سوختگی است باید به طرف زمین باشد . بهتر است به هنگام برش مقداری از ساقه روی میوه باقی بماند . معمولاً 4 الی 6 هفته بعد از گرده افشانی میوه ها آماده برداشت می شوند .
میوه ها را هرگز نباید از قسمت گلکاه روی همدیگر قرار داد . کاهش اندام هوایی باعث افزایش آفتاب سوختگی می شود . بعد از هر برداشت روی میوه های آشکار شده را باید پوشاند . میوه ها باید قبل از خشک شدن بوته ها برداشت شوند نور مستقیم آفتاب موجب کاهش کیفیت میوه بعد از برداشت می شود . دمای بیش از 32 درجه سانتی گراد باعث تجزیۀ بافت گوشت میوه و فساد آن می گردد لذا سایه اندازی مهم می باشد .
2 - آشنایی با ارقام مختلف هندوانه :
رقم هندوانه تیپ جوبیلی ، رقم هندوانه چارلستون گری ، رقم هندوانه کریمسون سویت ، رقم هندوانه تیپ آل سویت ، رقم هندوانه رویال سویت یا میراژ ، رقم هندوانه آیس باکس یا یخچالی ، رقم هندوانه شوگر بیبی
3 - آموزش روش آبیاری هندوانه که به شرح زیر میباشد
ریشه هندوانه به طور بالقوه می تواند تا عمق 5/1 متری نفوذ کند ، اما معمولاً عمق موثر نفوذ ریشه کمتر از این مقدار می باشد . عمق حقیقی نفوذ ریشه به شرایط خاک و عملیات زراعی بستگی دارد . تنش خشکی در مراحل اولیه رویش ممکن است باعث کاهش سطح برگ و عملکرد میوه شود . ولی تنش خشکی در طی گلدهی و توسعه میوه شدیدترین تأثیر را دارد .
بعد از سبز شدن می توان تا مدت ها آبیاری نکرد . به هر حال زمان به لاله رفتن و شروع میوه دهی از نظر آبیاری ، مراحل بسیار مهمی بوده و باید مورد توجه قرار گیرند . در صورت فقدان آب کافی در مرحله تشکیل میوه تا برداشت ، میوه های بدشکل و سوختگی گلگاه افزایش می یابد . نیتروژن و آب زیاد به خصوص در زمان تشکیل میوه ممکن است باعث ایجاد این عارضه و بی مزه شدن میوه گردد .
هنگامی که میوه ها در حدود 5/4 الی 5/6 کیلوگرم هستند آب خیلی زیاد ممکن است باعث شکافته شدن میوه هندوانه شود . بعد از تشکیل میوه ، بوته هندوانه نبایستی با تنش خشکی مواجه گردد . کشاورزانی که محدودیت آب دارند می توانند با یک یا دو بار آبیاری محصول خوبی تولید کنند .
قبل از ظهور گیاهچه ، اوایل گلدهی و ده روز قبل از برداشت ، دوره های بحرانی از نظر وقوع تنش رطوبتی محسوب می شوند . کمبود رطوبت در زمان کاشت باعث سبز غیر یکنواخت می گردد ، کمبود رطوبت در زمان گلدهی منجر به تشکیل کمتر میوه و بدشکلی آنها می گردد. در حالی که تنش رطوبتی در نزدیکی دوره برداشت شدیداً اندازه میوه را کاهش می دهد و بوته سریعتر از بین می رود .
با نزدیک شدن مرحله برداشت آبیاری را محدود می کنند زیرا آبیاری زیاد در این مرحله باعث ایجاد عارضۀ White heart ، کاهش درصد قند و ترکیدن میوه می گردد .
4 - آشنایی با آفات و بیماریها و علفهای هرز مزارع هندوانه و روش های سم پاشی و مبارزه بیولوژیک با آفات که برخی از سرفصلهای آن شامل موارد زیر میباشد
آشنایی و نحوه روش کنترل بیماری های مهم هندوانه مانند بیماری سفیدک داخلی یا سفیدک دروغی هندوانه ، بیماری سفیدک پودری یا سفیدک حقیقی کدوئیان ، بیماری آنتراکنوز کدوئیان ، بیماری پژمردگی فوزاریومی ، بیماری پوسیدگی گلگاه
آشنایی با نحوه کنترل آفات مهم هندوانه مانند آفت سفید بالکها ، آفت شته ها ، آفت تریپس ها یا بال ریشکدارها
علف های هرز مهم هندوانه گونه های پهن برگی چون سلمه تره ، تاج خروس ، گاوپنبه ، قوزک ، تاجریزی ، گوش بره ، آفتاب پرست ، گندجارو و گونه های باریک برگ مثل قیاق ، دم روباهی ، چسبک ، پنجه مرغی ، حلفه ، اویارسلام و گونه انگل گلدار مانند سس از مهمترین علف های هرز مزارع هندوانه هستند .
5 - آشنایی با کود در مزارع هندوانه که به شرح زیر میباشد
مقدار کود مصرفی بستگی به نتیجه تجزیه خاک مزرعه خواهد داشت . نمونه برداری از خاک مزرعه طوری انجام می شود که نمونه ، نمایندۀ خاک مزرعه باشد . کل کود فسفاته را به صورت نواری و در ناحیۀ توسعۀ ریشه یا به صورت کپه ای ، قبل از کاشت به خاک می دهند . یک سوم کود نیتروژنه در زمان کاشت ، یک سوم در زمان لاله رفتن و یک سوم باقیمانده نیز در زمان گلدهی به صورت سرک مصرف می گردد .
کود پتاسه نیز همانند کود فسفاته قبل از کاشت مصرف می شود . همچنین قبل از گلدهی می توان نسبت به محلول پاشی کودهای ریزمغذی به نسبت 2 در هزار اقدام نمود . متأسفانه برخی از کشاورزان از غلظت های بالاتر از حد متعارف استفاده می نمایند که توصیه می شود از استعمال مقادیر بالاتر اجتناب نمایند . لذا توصیه می شود با مشورت کارشناسان کشاورزی جهت لزوم مصرف عناصر ریزمغذی اقدام شود .
نکته مهم : تمام سرفصل های بالا تنها گوشه ای از اطلاعات موجود در فایل آموزش کاشت ، داشت و برداشت هندوانه میباشند که در اختیار کاربران سه ماهه و بالاتر وبسایت قرار گرفته است .
ka - دستورالعمل کاشت، داشت و برداشت هندوانه 28 صفحه 
چهارشنبه, 22 بهمن 1399 20:26
3.12 MB
0برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.
bz - تولید نشاء پیوندی هندوانه 24 صفحه چهارشنبه, 22 بهمن 1399 20:25 1.52 MB 0برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.
ka - اصول و مبانی تولید هندوانه 24 صفحه چهارشنبه, 22 بهمن 1399 20:24 4.38 MB 0برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.
ab - کاربرد آبیاری قطره ای در زراعت هندوانه و خربزه 18 صفحه چهارشنبه, 22 بهمن 1399 20:27 555.62 KB 0برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.