آموزش صفر تا صد کاشت و پرورش و تکثیر درخت تمر هندی

: امیر حبیبی; کتب آموزشی کشاورزی و دامپروری

(1 vote, average 5 out of 5)

جهت آشنایی با روشهای علمی کاشت و پرورش گیاه تمر هندی ، با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید ، همچنین جهت دانلود جامعترین بانک کتاب ها و جزوات آموزش کاشت و داشت و برداشت تمرهندی ، به انتهای این صفحه مراجعه نمایید .

تمر هندی درختی است که از نظر اقتصادی بسیار مهم بوده و در بسیاری از کشورهای آسیایی ، آفریقایی و آمریکای جنوبی به صورت خودرو و یا کشت شده یافت می شود .

مقاومت قابل توجه درخت تمر هندی نسبت به تنش های مختلف زیستی و غیرزیستی ، ارزش غذایی بالا و قابلیت فرآوری آن به انواع فرآورده های غذایی ، سبب شده که کشت آن در بسیاری از کشورهای مستعد ، توسعه چشمگیری پیدا کند و زمینه کسب درآمد برای بخش قابل توجهی از جمعیت باشد .

در صنعت ، میوه تمرهندی به فرآورده های مختلفی همچون پالپ ، آب میوه ، رب و شکلات تبدیل می شود . دانه آن نیز قابلیت روغن کشی و تهیه ژلوز ( عامل ژل کننده ) را دارد ، ضمن آنکه گاهی دانه را آسیاب کرده و از پودر حاصله استفاده می کنند . همچنین از تمرهندی در تغذیه انسان و دام ، تهیه الوار و کاربردهای دارویی نیز استفاده میکنند .

در این صفحه ، کاملترین بانک فایلهای آموزشی را درباره کشت تمرهندی ، روش آبیاری تمرهندی ، روشهای سم پاشی و مبارزه با آفات و بیماری تمرهندی، کود دهی تمرهندی و نکات تخصصی دیگر ، در اختیار شما کاربران محترم وبسایت گسترش کارآفرینی ایران قرار میدهیم . جهت سهولت استفاده شما کاربران محترم ، ما این اطلاعات را در چند شاخه تخصصی به شرح زیر دسته بندی نموده ایم .

1 - آموزشهای مربوط به کاشت و داشت و برداشت تمرهندی که به شرح زیر میباشد :

کاشت در زمین اصلی :

تمرهندی بیشترین رشد را در مناطق برخوردار از آفتاب کامل و در شرایط فضای باز دارد . این درختان نباید زیر سایه های سنگین ، زمین های باتلاقی ، سایه انداز سایر درختان ، حواشی مناطق متروکه و در نزدیکی اماکن نگهداری حیوانات یا جاهایی که احتمال آسیب دیدگی آنها وجود دارد ، کشت گردد .

همچنین بایستی از کشت آن در خاك های با شوری بالا یا در مناطقی که احتمال آلودگی به فلزات سنگین وجود دارد ، اجتناب شود . زمین مورد نظر برای احداث باغ بایستی برخوردار از امکان زهکشی آزاد بوده و در معرض وقوع سیل نیز نباشد .

تمر هندی را می توان در کنار جاده ها ، اطراف مناطق مسکونی ، زمین های کشاورزی یا چمنزارهای باز کشت نمود . گاهی ممکن است نهال کشت شده نیازمند حفاظت باشد .

آماده سازی زمین :

لازم است پیرامون درختان تمرهندی حداقل به شعاع یک متر وجین شود . وقتی با علف های هرز رونده و پیچنده مهاجم محلی مواجه هستیم ، باید فضای بزرگتری ( 4-3 مترمربع ) از اطراف درخت از وجود آنها پاك گردد ، زیرا چنین گیاهانی می توانند بر نهالهای جوان مستولی و سبب خفگی آنها شوند .

چنانچه مبادرت به کاشت درخت در علفزار نموده ایم ، لازم است باریک برگ ها تا شعاع یک متری چاله ی کاشت حذف گردد. حذف درختچه های چوبی و پررشد از فضای تخصیص یافته برای پرورش تمرهندی از جمله عملیاتی است که بایستی مورد توجه جدی قرار گیرد . بدیهی است قطع چنین گیاهانی صرفاً از فضاهای کوچک پیرامون هر نهال کافی نیست ، زیرا در نتیجه آن ، رشد گیاه مزاحم تحریک شده و درختچه قطع شده به رشد خود از طریق ته مانده کُنده ادامه خواهد داد . انجام شخم سبک و سطحی در زمان آماده سازی زمین از دیگر موارد قابل توصیه است ، این عمل به تهویه بهتر خاك کمک می نماید .

کاشت مستقیم بذر :

بذر تمرهندی قابلیت کاشت مستقیم در زمین اصلی را دارد . روش کار بدین صورت است که ابتدا حفره هایی داخل خاك ایجاد و درون هر کدام 3-2 عدد بذر در عمق حدود 2-1 سانتی متر قرار می دهند . پس از سبز شدن گیاه ، قوی ترین آنها را انتخاب کرده ، مابقی را حذف می کنند .

لازم به ذکر است در این روش ، فواصل کاشت را در ابتدا 5×5 متر در نظر می گیرند و سپس با انجام تنک دستی و حذف تعدادی از گیاهان ، فواصل بر مبنای13×13 متر تنظیم می شود .

انتقال نهال :

نهال های تمرهندی حاصل از بذر و یا ازدیاد رویشی ، بایستی در سن 14-12 ماهگی و یا هنگامی که ارتفاع آنها به بیش از 30 سانتی متر رسید ، به زمین اصلی منتقل شوند . لازم است کلیه نهال های کشت شده در زمین اصلی تا زمان کسب استحکام کافی ( یک سالگی ) ، به قیم بسته شوند .

چنانچه نهال ها رشد ضعیفی داشته اند ، می توانید یک سال دیگر آنها را درون خزانه نگهداری کنید که در این صورت ممکن است برای جلوگیری از ریشه دوانی زیاد ریشه ی اصلی درون خاك خزانه ، ناچار به انجام هرس ریشه باشید .

روش ها کاشت نهال : کاشت نهال به دو صورت چاله زنی و شکاف زنی خاك انجام می شود که به شرح زیر می باشند :

چاله زنی :

چاله زنی یکی از متداول ترین روش ها برای کاشت درختان تمرهندی ، مخصوصاً نهالهای با ارتفاع بیش از 90 سانتی مترمی باشد . عمق چاله بایستی حدود 30 و قطر آن 20 سانتی متر باشد . خاك اضلاع جانبی و کف چاله بایستی به اندازه کافی شل و قابل نفوذ باشد ، این ویژگی به رشد و توسعه بعدی ریشه کمک خواهد کرد .

نهال بایستی در مرکز چاله و به طور مستقیم قرار گیرد ، ضمن آنکه یقه ریشه آن هم سطح زمین باشد . آنگاه چاله را مجدداً با همان خاك گوده پر می کنند . بهتر آن است که کلیه سنگ ها قبل از پر کردن پیرامون درخت از خاك جدا شود .

شکاف زنی خاك :

این روش برای درختان تمر هندی ریشه لخت اعمال می شود . کاربرد آن در خاك های سنگلاخی میسر نیست و در خاك های رسی سنگین نیز نباید مورد استفاده قرار گیرد . در این روش با استفاده از بیل و یا ابزار مشابه ، زمین را به شکل L یا T به عمق حداقل 20 سانتی متر ( بسته به اندازه ریشه ) شکاف داده و خاك آن را با بیل بالا نگه می دارند . آنگاه درخت را طوری داخل چاله ایجاد شده قرار می دهند که یقه ریشه هم سطح خاك قرار گیرد . سپس بیل را آزاد می کنند و اجازه می دهند خاك به محل قبلی خود برگردد . نهایتاً خاك پیرامون ساقه را تسطیح می کنند به طوری که محکم به ریشه ها بچسبد .

زمان کاشت :

بهترین زمان کاشت نهال تمر هندی در زمین اصلی ، مخصوصاً در مناطق خشک ، آغاز فصل بارندگی است . البتّه چنانچه آب به طور ثابت و پیوسته در دسترس باشد ، می توان کشت را در سرتاسر سال انجام داد . بهترین زمان روز جهت اجرای عملیات کاشت ، اواخر بعد از ظهر تا اوایل غروب می باشد .

مدیریت درختان تمر هندی : مدیریت درختان تمرهندی شامل مواردی همچون تربیت و هرس ، وجین و میانه کاری بوده که توضیحات آنها به شرح زیر میباشد :

تربیت و هرس :

تمر هندی به جز در اوایل رشد ، نیاز به مراقبت زیادی ندارد . این درخت رشد اولیه کندی دارد ولی لازم است پس از توسعه ساقه اصلی و برخی شاخه ها اقدام به هرس شود . شیوه هرس به گونه ای است که به 5 -3 شاخه که دارای فاصله مناسبی نسبت به هم باشند ، اجازه نمو می دهند تا ساختار اصلی درخت را بسازند . حذف شاخه های پایینی درخت به منظور تسهیل عملیات مدیریتی مثل کوددهی و میانه کاری ضروری است .

وجین :

حذف علف های هرز از اطراف گیاه در مراحل اولیه رشد آن ( چهار سال نخست ) ضروری است . در باغ های تجاری ، چنانچه از گیاهان پوششی ( به صورت میانه کاری ) بین درختان جهت کنترل علف های هرز و حفظ رطوبت استفاده می شود ، ممکن است نیازی به وجین نباشد .

میانه کاری :

در چهار سال اول پس از احداث باغ می توان اقدام به میانه کاری کرد . این کار می تواند در مراحل اولیه استقرار درختان ( قبل از باردهی ) سبب درآمدزایی شود . بهترین گیاهان برای میانه کاری در باغ های تمرهندی ، بادام زمینی ، انواع سبزیجات ، انواع لوبیا و غلات با فصل رشد کوتاه می باشد .

زمان برداشت :

زمان شروع بارآوری تمرهندی بستگی به روش تکثیر آن دارد . درختان تکثیر شده با پیوند جوانه در عرض 4-3 سال به بار می نشیند ، در حالی که باردهی درختان تکثیر شده با بذر ممکن است تا 12 سال به طول بیانجامد . مدیریت عملی و شرایط محلی نیز زمان باردهی این درخت را تحت تأثیر قرار می دهد .

رسیدگی میوه و عملکرد :

از آنجا که تغییر رنگ پوست غلاف در زمان بلوغ به کندی انجام می شود و میوه ها به طور هم زمان نمی رسد ، برداشت میوه در این گیاه بایستی به صورت تک تک و گزینشی باشد . به طور کلی میوه های بالغ تمرهندی پوسته ای قهوه ای رنگ دارند ، در حالی که رنگ پوست غلاف های نارس ، سبز است .

روش های برداشت :

برداشت میوه تمرهندی می تواند به وسیله دست ، تکان دادن شاخه و یا با قیچی های دسته بلند انجام شود . روش برداشت دستی خیلی زمان بر بوده و مستلزم بالا رفتن از درخت است . از این رو این روش بیشتر برای انواع شیرین تمرهندی که به صورت غلاف کامل فروخته می شود و با هدف جلوگیری از آسیب دیدگی غلاف ها کاربرد دارد . در برداشت به روش درخت تکانی و یا چیدن میوه با استفاده از قیچی های دسته بلند ، معمولاً پارچه ای زیر درخت پهن می کنند .

2 - آشنایی با ارقام مختلف تمرهندی :

تمرهندی سـیتهونگ ، تمرهندی پیـاری و تمرهندی جیهـوم

3 - آموزش روش آبیاری تمرهندی که به شرح زیر میباشد :

درختان بالغ تمرهندی نیاز چندانی به آبیاری ندارند . نهال های جوان در خزانه و در خلال استقرار در زمین اصلی به آب نیازمندند . میزان آب مورد نیاز بسته به شرایط اقلیمی متفاوت است ، ولی به طور کلی بایستی هر دو هفته یک بار حدود 2-1 لیتر آب به هر درخت جوان ، ترجیحاً اواخر بعد از ظهر یا اوایل غروب داده شود .

4 - آشنایی با آفات و بیماریهای باغهای تمرهندی و روش های سم پاشی و مبارزه با آفات که شامل موارد زیر میباشد :

آفات مهم تمرهندی مانند برگ خوارها ، شپشک ها و بال پولک ، حشرات مکنده مثل مگس سفید ، تریپس و شته ها و همینطور روش مبارزه با آنها

بیماری های مهم تمرهندی مانند سفیدك داخلی ، سفیدك پودری ، پوسیدگی یقه ، پوسیدگی ساقه ، شانکر ساقه ، پوسیدگی تنه و ریشه

5 - آشنایی با کوددهی در باغهای تمرهندی که به شرح زیر میباشد :

تمرهندی به دلیل سیستم ریشه ای عمیق و گسترده از رشد و محصول دهی خوبی برخوردار است . مصرف کود دامی در زمان کاشت و نیز به صورت سالانه می تواند افزایش عملکرد رادر پی داشته باشد . در باغ های تمر هندی شیرین اغلب از کودهای غیرآلی جهت افزایش عملکرد استفاده می شود .

سولفات آمونیم را می توان به میزان 200 - 100 گرم برای هر درخت ، یک ماه پس از کاشت و دو بار در سال در پایان فصل بارندگی استفاده نمود . با شروع باردهی درخت ، مصرف 500 گرم کود کامل ( NPK ) دو بار در سال و در پایان فصل بارندگی توصیه می شود . لازم به ذکر است یک درخت بالغ تمر هندی می تواند در سال 3 - 2 کیلوگرم کود کامل را دریافت نماید .

نکته مهم : تمام سرفصل های بالا تنها گوشه ای از اطلاعات موجود در فایل آموزش کاشت ، داشت و برداشت تمرهندی میباشند که در اختیار کاربران سه ماهه و بالاتر وبسایت قرار گرفته است .

:: موضوعات زیر نیز میتواند برای شما جذاب باشد :

:: آموزش مرحله به مرحله و تصویری ثبت نام در سامانه سیتا جهت اخذ وام تبصره 18 جهاد کشاورزی

:: دانلود فایل های کاشت و پرورش و تکثیر درخت تمر هندی

فايل‌ها:

ka - راهنمای آموزشی پرورش تمر هندی 34 صفحه