آموزش صفر تا صد کشت و پرورش عدس و دال عدس

: امیر حبیبی; کتب آموزشی کشاورزی و دامپروری

(1 vote, average 5 out of 5)

جهت آشنایی با متد علمی کشت و پرورش عدس ، با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید ، همچنین میتوانید جهت دانلود جامعترین بانک کتاب ها و جزوات آموزش کاشت و داشت و برداشت عدس ، به انتهای این صفحه مراجعه نمایید .

کاشــت عــدس پاییــزه نویدبخــش توســعه مــواد غذایــی و افزایــش درآمــد کشــاورزان در نواحــی دیــم اســت بنابراین انتشـار فنـاوری کاشـت پاییـزه عـدس راهـکاری مؤثـر بـرای بهبـود و افزایـش تولیـد کشـاورزان در این مناطـق میباشد . تغییــر سیســتم کاشــت عــدس از بهــار بــه پاییـز راهـکاری مؤثـر بـرای افزایـش بهـره وری مصـرف آب و سـودمندی اقتصادی آن اسـت.

عــدس یکــی از مهمتریــن بقولات غذایــی در سیســتمهای زراعــی دیــم در زمانهـای قدیـم بـوده اسـت . دانـه عـدس پروتئیـن زیـادی دارد و از لحـاظ ارزش ِ غذایـی ، گوشـت فقـرا و غـذای سلامتی افـراد ثروتمنـد نامیـده میشـود . عـدس به صــورت کامــل ، پوســت کنده یــا آرد مصــرف میشــود .

همچنیــن از عــدس دانـه درشـت بـا کوتیلدون هـای زرد رنـگ اغلـب بـرای پختـن همـراه بـا برنـج و گنــدم آسیاب شــده اســتفاده میشــود. همچنیــن کاه عــدس بــرای تغذیــه احشــام به ویــژه در ســالهای خشــک به صـورت مخلـوط بـا کاه غلات مصـرف میشـود. .

در این صفحه ، کاملترین بانک فایلهای آموزشی را درباره کشت عدس ، روشهای آبیاری عدس ، روشهای سم پاشی و مبارزه با آفات و بیماری ها و علفهای هرز عدس ، کود دهی و تغذیه عدس و نکات تخصصی دیگر ، در اختیار شما کاربران محترم وبسایت گسترش کارآفرینی ایران قرار میدهیم . جهت سهولت استفاده شما کاربران محترم ، ما این اطلاعات را در چند شاخه تخصصی به شرح زیر دسته بندی نموده ایم .

1 - آموزشهای مربوط به کاشت و داشت و برداشت عدس که به شرح زیر میباشد :

آماده سازی زمین :

با توجه بـه اینکـه محصـول عـدس غالبـاً در شـرایط دیم کشـت می شـود ، رعایـت اصـول فنـی عملیـات آماده سـازی بسـتر بـذر ضـروری اسـت . اسـتفاده از گاوآهـن قلمـی مجهـز بـه غلطـک و پنجه غـازی بـرای آماده سـازی زمیـن کشـت میتوانـد در حفـظ رطوبـت خـاک بسـیار مؤثـر باشــد .

در صــورت وجــود کاه و کلــش بــه مقــدار بســیار زیــاد در ســطح زمیــن بایســتی مقــداری از آنهــا را جمــع آوری کــرد ، به طوریکــه حداقــل 30 درصــد سـطح زمیـن از بقایـا پوشـیده باشـد . ایـن بقایـا در حـد مطلـوب باعـث به حداقل رسـاندن خطـر فرسـایش ، کاهـش تبخیـر رطوبـت خـاک و درعین حـال افزایــش حاصلخیــزی خــاک از طریــق افزایــش مــواد آلــی خــاک و بازگردانــدن مـواد غذایـی بقایـای گیاهـی بـه داخـل خـاک اسـت .

همچنیـن حفـظ بقایـای گیاهــی در حــد مناســب میتوانــد از جوانه زنــی و اســتقرار برخــی گونه هــای علفهــای هــرز جلوگیــری کنــد .

بــرای کاشــت پاییــزه ارقــام اصلاح شــده عــدس ماننــد گچســاران ، کیمیــا و بیله ســوار ، بایســتی تــا موقــع بارندگــی مؤثــر صبــر کــرد تــا علفهــای هــرز و دانــه غــلات دیــم ( گنــدم یــا جــو ) ریزش یافتــه ی ســال قبــل کــه در تنــاوب بــا عــدس قــرار دارنــد ، ســبز شــوند ، ســپس اقــدام بــه آماده ســازی زمیــن بــا اسـتفاده از شـخم بـا گاوآهـن پنجه غـازی و قلمـی کـرد .

عملیات خاک ورزی :

عملیـات خـاک‌ ورزی بـرای کاشـت پاییـزه عـدس دارای دو اولویـت اسـت کـه در ذیــل شــرح داده شــده اند:

اولویــت اول شــامل اســتفاده از گاوآهــن قلمــی بــه عمــق 20 ســانتیمتر بعـد از برداشـت غلات پاییـز است ( در صـورت وجـود کلـوخ ، اسـتفاده از هرس بشـقابی یـا دیسـک قبـل از کاشـت بـه عمـق 10 سـانتیمتر ).
اولویــت دوم شــامل کشــت مســتقیم عــدس در بیــن ردیفهــای کلــش غلات دیـم ( گنـدم یـا جـو ) بـا اسـتفاده از ماشـین آلات مناسـب و دسـتگاه های کاشــت مســتقیم بــا شــیاربازکن دیســکی اســت .

زمان کاشت :

کشـاورزان بـرای کاهـش علفهـای هـرز ، در بهـار اقدام به کشـت عـدس میکنند. تاریخ کاشـت مناسـب موجب بهره وری بهینه از عوامل اقلیمی نظیر موارد ذیل میشـود :

درجه حرارت ، رطوبت ، طول روز ، تطابق زمان گلدهی با درجه حرارت مناسب .

بـا تأخیـر کشـت در بهـار در اثـر مواجه شـدن گیـاه عـدس بـا تنـش خشـکی و گرمــای آخــر فصــل ، میــزان عملکــرد دانــه در واحــد ســطح به شــدت کاهــش مییابـد . در کشـت پاییـزه ، عـدس قـادر اسـت مرحلـه رشـد رویشـی خـود را بـا ظرفیــت رطوبتــی و دمایــی خــاک هماهنــگ کنــد کــه بــه افزایــش محصــول منجــر میشــود .

زمــان مناســب کاشــت در مناطــق معتــدل ســرد ، معتــدل و نیمه گرمســیری و گرمســیری ، 15 آبــان لغایــت 20 آذر اســت . زمــان کشــت یکــی از عوامــل مهــم و مؤثــر در رســیدن بــه عملکــرد بالا محســوب میشــود و هرگونــه تأخیــر در زمــان کاشــت ، موجــب کاهــش طــول دوره رشــد رویشـی و زایشـی و کاهـش عملکـرد گیـاه عـدس میشـود . لـذا ضـروری اسـت بعـد از بارندگیهـای مؤثـر پاییـزه کشـاورزان اقـدام بـه کشـت ارقـام اصـلاح شده نماییـد .

روش کاشت :

اســتفاده از روش کاشــت مناســب ( مکانیــزه ) از طریــق جلوگیــری از تلفــات بــذر ، یکنواختــی ســبز محصــول ، ســهولت در کنتــرل علفهــای هــرز و امــکان کنتــرل مکانیکــی علفهــای هــرز ، باعــث کاهــش هزینــه تولیــد و افزایــش عملکــرد میشــود . روش دســتپاش بــذر عــدس موجــب مــوارد زیــر میشــود:
ناهمگنـی در توزیـع بـذر ، عدم اسـتقرار بـذر در عمـق مناسـب ، تلفـات بـذر ، سـبز غیریکنواخـت ، دشـواری در مبـارزه بـا علفهـای هـرز در دوره داشـت ، ناهماهنگـی در رســیدن محصــول و عدم امــکان برداشــت مکانیــزه به دلیــل ناهمــواری ســطح خـاک .
از سوی دیگر ، کشـت مکانیـزه عـدس باعـث جوانه زنـی سـریع و یکنواخـت ، سـبز یکنواخـت گیـاه ، اسـتحکام گیـاه بـا بـازده مصـرف آب بیشتـر و ایجـاد زمیـن صــاف شده و همینطور موجــب افزایــش امــکان برداشــت مکانیــزه محصــول میشــود .
بهتریــن بذرکارهــا بــرای کشــت عــدس ، بذرکارهــای پنوماتیــک و تک دانــه کار هســتند ، ولــی اگــر بــه آنهــا دسترســی نداشــتید ، توصیــه میشــود از ردیفکارهــای هاسـیا و کشت گسـتر بـرای کاشـت مکانیـزه اسـتفاده کنیـد .
در صــورت اســتفاده از خطی کارهــا ، بســتن یک درمیــان نازلهــای بــذر به منظــور کنتــرل مکانیکــی علفهــای هــرز توصیــه میشــود . همچنیــن توصیــه میشــود فواصــل بیــن ردیــف ، 25 ســانتیمتر ( بــدون کنتــرل مکانیکــی علفهــای هــرز ) و فاصلــه روی ردیــف ، 5/2 ســانتیمتر باشــد .

میزان بذر :

غالباً در مــزارع کشــاورزان تعــداد بوتــه عــدس کمتــر از 100 بوتــه در مترمربــع اسـت کـه ایـن عامـل باعـث افزایـش تبخیـر رطوبـت از سـطح خـاک میشـود . عملکـرد عـدس در شـرایط دیـم 43 درصـد شـرایط آبـی اسـت کـه ایـن تفـاوت فاحـش ، اهمیـت حفــظ رطوبــت خــاک بــرای تولیــد بیشتــر را نشــان می دهــد .

مناسـب ترین میـزان بـذر مصرفـی بـرای ارقـام اصلاح شـده گچسـاران ، کیمیـا و بیله سـوار ، 200 تـا 250 دانـه در مترمربـع ( حـدود 75 کیلوگــرم در هکتــار ) با توجه بــه وزن صد دانــه و نــوع رقــم توصیــه میشــود .

ضدعفونی کردن بذر :

برای پوشــش مناســب بــذر علیــه بیماریهــای بــذرزاد ، از قارچ کشهــای و آفت کشهـای لیندیـن ، کاربوفـوران و فوتیـوکارپ بـرای تیمـار بذرهـای عـدس استفاده می شود .

زمان برداشت عدس :

زمانـی کـه 90 درصـد غلافهای عـدس بـه رنـگ قهـوه ای روشـن مایـل بـه زرد تغییـر یابنـد ، عـدس آمـاده برداشـت اسـت . تأخیـر در زمـان برداشـت ، ریـزش غلاف یـا دانه هـا را بسـیار افزایـش میدهـد .

روش برداشت :

کلیـه توده هـای محلـی دارای تیـپ بوتـه نیمه ایسـتاده یـا گسـترده هسـتند کــه مانــع برداشــت مکانیــزه آنهــا میشــود . با توجه بــه تیــپ بوتــه ی ایســتاده ی رقمهــای عــدسِ گچســاران و کیمیــا و بیله ســوار ، میتــوان آنهــا را بــا مـووو یـا کاتربـار در اراضـی تسطیح شـده برداشـت کـرد .

2 - آشنایی با ارقام مختلف عدس :

عدس گچسـاران ، عدس کیمیـا و عدس بیله سـوار

3 - آشنایی با آفات و بیماریها و علفهای هرز مزارع عدس و روش های سم پاشی و مبارزه بیولوژیک با آفات که برخی از سرفصلهای آن شامل موارد زیر میباشد :

آشنایی با نحوه کنترل آفات مهم عدس مانند شـته ، مینـوز ، کـرم بروخـوس ، کـرم غلافخوار و اگروتیـس ، سوســک چهارنقطــه ای
پژمردگــی فوزاریــوم یکــی از بیماریهــای مهــم عــدس اســت .
بیماری های ویروسی مانند ویروس موزاییک زرد لوبیا ؛ ویروس موزاییک خیار؛ ویروس موزاییک یونجه ؛ پیچیدگی برگ نخود فرنگی .
آشنایی با انواع مبارزه با علف های هرز از جمله کنترل مکانیکی ، کنترل دستی ، روش زراعی ، کنترل شیمیایی

4 - آشنایی با کود در مزارع عدس که به شرح زیر میباشد :

عـدس به لحـاظ تثبیـت بیولوژیکـی نیتـروژن هـوا توسـط باکتـری همزیسـت بــا ریشــه های آن و مصــرف نیتــروژن بعــد از تثبیــت آن، احتیــاج زیــادی بــه کودهـای نیتروژنـه نـدارد . ولـی به طـور کلـی مصـرف 20 تـا 30 کیلوگـرم نیتروژن خالــص در هکتــار ( ترجیحـاً نیتــرات آمونیــوم ) به علاوه 15 تــا 30 کیلوگــرم فسـفر خالـص در هکتـار ( بسـته بـه میـزان اولیـه فسـفر خـاک و فسـفر مصرفـی غلات در تنـاوب بـا عـدس ) ، به طـور همزمـان در موقـع کاشـت ، از منبـع کـودی سوپرفسـفات تریپـل در پاییـز ، به صـورت جایگـذاری در خـاک ( مصـرف عمقـی ( و حداقــل 5 ســانتیمتر پایینتــر از محــل بــذر توصیــه میشــود .

همچنیــن کاربـرد کودهـای بیولوژیـک رایزوبیـوم بـه شـرطی کـه مایـه تلقیـح سـازگار هـر منطقــه موجــود باشــد ، بــه میــزان 5/1 کیلوگــرم در هکتــار ( آغشــته بــا بــذر( توصیــه میشــود .

نکته مهم : تمام سرفصل های بالا تنها گوشه ای از اطلاعات موجود در فایل آموزش کاشت ، داشت و برداشت عدس میباشند که در اختیار کاربران سه ماهه و بالاتر وبسایت قرار گرفته است .

:: موضوعات زیر نیز میتواند برای شما جذاب باشد :

:: آموزش مرحله به مرحله و تصویری ثبت نام در سامانه سیتا جهت اخذ وام تبصره 18 جهاد کشاورزی

:: ندوین طرح توجیهی اختصاصی احداث مزرعه کشت عدس و لوبیا جهت دریافت جواز و مرحله بانکی

:: دانلود فایل های کشت و پرورش عدس و دال عدس

فايل‌ها:

af - بیماری های مهم بذرزاد حبوبات

دوشنبه, 26 آبان 1399 13:35