جهت آشنایی با متد علمی کشت و پرورش ماش ، با ما تا پایان این مقاله همراه باشید ، همچنین میتوانید جهت دانلود جامع ترین بانک کتاب ها و جزوات آموزش کاشت و داشت و برداشت ماش ، به انتهای این صفحه مراجعه نمایید .
ماش به عنوان منبع پروتئین گیاهی ارزان برای انسان ، مناسب برای تغذیه حیوانات و همچنین استفاده به صورت کود سبز از اهمیت خاصی برخوردار است . این گیاه در چین ، ایران ، ژاپن ، سریلانکا ، ویتنام ، آمریکا و بعضی کشورهای آفریقایی کشت می شود . این گیاه محصول فصل تابستان بوده و نسبت به گرما و خشکی مقاوم است .
ارزش غذایی ماش : ماش یکی از حبوبات سرشار از پروتئین ، فیبر ، آنتی اکسیدان و مواد مغذی از جمله منگنز ، پتاسیم ، منیزیم ، فولات ، مس ، روی و انواع ویتامین های گروه B می باشد .
در این صفحه ، کاملترین بانک فایلهای آموزشی را درباره کشت ماش ، روشهای آبیاری ماش ، روشهای سم پاشی و مبارزه با آفات و بیماری ها و علفهای هرز ماش ، کود دهی ماش و نکات تخصصی دیگر ، در اختیار شما کاربران محترم وبسایت گسترش کارآفرینی ایران قرار میدهیم . جهت سهولت استفاده شما کاربران محترم ، ما این اطلاعات را در چند شاخه تخصصی به شرح زیر دسته بندی نموده ایم .
1 - آموزشهای مربوط به کاشت و داشت و برداشت ماش که به شرح زیر میباشد :
تهیه زمین :
تهیه مناسب بستر بذر ، عامل مهمی در عملکرد بالای ماش است . پس از گاورو شدن زمین ، مراحل زیر انجام می شود .
- مرحله خاک آب ( آبیاری اولیه زمین به منظور آمادگی مزرعه برای انجام عملیات تهیه زمین پس از گاورو شدن )
- شخم با گاو آهن به عمق 25 سانتیمتر یا استفاده از دیسک سنگین
- دیسک سبک برای خرد کردن کلوخ ها
- ماله کشی به منظور مسطح کردن خاک
- کاربرد کودهای پایه و علف کش ترفلان به میزان 2 لیتر در هکتار به صورت خاک کاربرد
- ایجاد جوی و پشته به فواصل 50 تا 60 سانتیمتر
نحوه کاشت :
کاشت یک ردیف بذر روی پشته های 50 سانتیمتری به طوری که فواصل بوته ها روی ردیف کاشت 7 – 5 سانتیمتر باشد ، بیشترین عملکرد را داشته و از سایر روش های کاشت آسانتر است . با این روش کاشت ، مقدار 25 کیلوگرم بذر در هکتار مورد نیاز است .
در طی جوانه زنی ، محور زیر لپه ( هیپوکوتیل ) رشد کرده و لپه ها از خاک خارج می شوند که به این نحوه ی جوانه زنی اپی جیل گفته می شود . در ابتدای جوانه زنی ، ریشه چه و سپس دو برگ اولیه ( جنینی ) و در مراحل بعدی ریشه های ثانویه و برگهای حقیقی ظاهر می شوند .
روش های کاشت :
روش های مختلفی برای کشت بذر ماش وجود دارد . بسته به شرایط منطقه و امکانات موجود ، کشاورزان روش متفاوتی برای کاشت بذر دارند . از روش های کاشت ماش می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- روش کرتی : کشاورزان اکثراً بذر را با دست می کارند ( دست پاش ) و سپس برای قرار گرفتن بذر در خاک از دیسک سبک استفاده کرده و در مرحله بعد ، از مرزبند جهت تسهیل در عملیات آبیاری استفاده کرده و مزرعه را مرزبندی می کنند . در این روش ، مصرف بذر زیاد بوده ( 50 کیلوگرم در هکتار ) و بسیاری از بذور در نتیجه آبیاری و قرار گرفتن آب روی بذر در مرحله جوانه زنی از بین می روند .
- روش جوی و پشته ای ( خشکه کاری ) : بذر را با دستگاه کودپاش روی سطح خاک پاشیده و سپس با دیسک زیر خاک قرار داده و در مرحله بعد با دستگاه فاروئر ، جوی و پشته ( فارو ) ایجاد می کنند . در این روش نیز مصرف بذر زیاد بوده ( 40 کیلوگرم در هکتار ) و بسیاری از بذور در نتیجه قرار گرفتن در عمق زیاد و یا در کف جوی قادر به جوانه زنی نبوده و از بین می روند .
- روش جوی و پشته ای ( مکانیزه ) : با دستگاه های کاشت ( پلانتر ) مانند خطی کارهای پنوماتیک اقدام به کشت بذر ماش می کنند . در این روش ، حداقل بذر مصرف می شود ( 25 کیلوگرم در هکتار ) . کلیه بذور روی پشته قرار گرفته و جوانه خواهند زد . در این روش ، کنترل علف های هرز با دستگاه کولتیواتور به سرعت و به راحتی انجام می شود .
تاریخ کاشت :
مناسبترین تاریخ کاشت ماش در اواسط تا اواخر تیر ماه می باشد . در این تاریخ کاشت ، گل دهی در شهریور ماه اتفاق می افتد ، بنابراین به دلیل کمتر شدن دما در شهریور ماه ، ریزش گل ها کاهش یافته و عملکرد دانه افزایش می یابد .
تناوب :
توانایی تثبیت بیولوژیکی نیتروژن ، دوره کوتاه رشد ، تولید علوفه خوش خوراک با قابلیت هضم بالا و قابلیت سیلو کردن ، از مزیت های قابل توجه ماش برای ورود به تناوب زراعی مناطق مختلف محسوب می شود . استفاده از ماش در تناوب ، باعث حاصلخیزی مزرعه می شود .
ماش به عنوان علوفه مغذی :
شش هفته پس از کاشت ماش ، می توان اقدام به چرای آن توسط دام کرد . عملیات چرا می تواند در طول فصل رشد دوبار تکرار شود . همچنین ، در شروع گل دهی میتوان این گیاه را بریده و خشک کرده و به عنوان علوفه با کیفیت مناسب نگهداری کرد . ماش در شرایط مناسب مزرعه می تواند در حدود 8 / 1 تن در هکتار علوفه خشک تولید کند .
عملیات برداشت :
برداشت دانه با درصد شکستگی کمتر یکی از اهداف مهم است . بنابراین ، برداشت ماش در مزارع کوچک غالباً توسط کارگران و با دست انجام می شود و برای برداشت محصول در مزارع وسیع ، استفاده از کمباین در صورت تنظیم دقیق آن و پذیرش 10 تا 15 درصد شکستگی دانه ها امکان پذیر است .
چون ماش گیاهی با رشد نامحدود است ، در هنگام برداشت اندام های آن کاملاً خشک نشده و این امر عملیات برداشت را با مشکل مواجه خواهد کرد ، بنابراین برای خشک کردن اندام های سبز گیاه از مواد شیمیایی نظیر پاراکوات به میزان 2 لیتر در هکتار استفاده می شود .
2 - آشنایی با ارقام مختلف ماش :
ماش گوهر ، ماش پرتو ، ماش هندی ، انواع ماش های معروف به پاکستانی
لاین mn-92-5 ، لاین A 6173 VC
3 - آموزش روش آبیاری ماش که به شرح زیر میباشد :
ماش به تنش رطوبتی حساس است و عملکرد بذر آن در اثر تنش کاهش می یابد . با کمبود رطوبت ، تثبیت نیتروژن نیز کاهش می یابد . دوره بحرانی تأمین آب ، مراحل گل دهی و رشد غلاف ها بوده و دو آبیاری در این دوره توصیه می شود . در مراحل رویشی نیز حدود سه آبیاری لازم است .
4 - آشنایی با آفات و بیماریها و علفهای هرز مزارع ماش و روش های سم پاشی و مبارزه بیولوژیک با آفات که برخی از سرفصلهای آن شامل موارد زیر میباشد :
- آفات مهم مزارع ماش اعم از سوسک های خانواده که شامل ( سوسک نخود فرنگی و سوسک باقلا ، سوسک چینی حبوبات ، سوسک چهار نقطه ای حبوبات ) ، کارادرینا و پرودنیا و شته ها می باشد .
- مبارزه با بیماری مهم مزارع ماش مانند بوته میری
- کنترل علف های هرزِ غالب مزارع ماش مانند تاج خروس خزنده ، کنجد شیطانی ، پیچک صحرایی ، طحله ، اویارسلام ، درنه سرخه ، آفتاب پرست ، خرفه ، قیاق
5 - آشنایی با کود در مزارع ماش که به شرح زیر میباشد :
برای حاصلخیزی زمین های کشاورزی ، توصیه می شود که مقدار 30 کیلوگرم بذر ماش در مزرعه کاشته شده و سپس در زمان گل دهی کامل گیاه ، توسط دیسک به خاک برگردانده شود . در این مدت ، تحقیقات نشان داده است که در مزارع مختلف 30 تا 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن توسط باکتری های همزیست با ریشه گیاه به خاک اضافه شده و همچنین 16/7 تن در هکتار بیوماس گیاهی به خاک برگردانده می شود .
توصیه های عمومی کودهای شیمیایی به شرح زیر می باشد :
- کود اوره 50 کیلوگرم در هکتار ؛ نصف پایه ، نصف در مرحله شروع گلدهی
- کود سوپر فسفات تریپل : 100 کیلوگرم در هکتار به صورت پایه
- کود سولفات پتاسیم : 200 کیلوگرم در هکتار به صورت پایه
نکته مهم : تمام سرفصل های بالا تنها گوشه ای از اطلاعات موجود در فایل آموزش کاشت ، داشت و برداشت ماش میباشند که در اختیار کاربران سه ماهه و بالاتر وبسایت قرار گرفته است .
:: موضوعات زیر نیز میتواند برای شما جذاب باشد :
:: آموزش مرحله به مرحله و تصویری ثبت نام در سامانه سیتا جهت اخذ وام تبصره 18 جهاد کشاورزی
:: تدوین طرح توجیهی احداث کارخانه تولید جوانه گندم و ماش
:: دانلود فایل های کاشت و پرورش ماش
برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.
برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.
برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.
برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.
برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.
برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.
برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.
برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.
برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.
برای دانلود این محصول شما نیاز به خرید اشتراک دارید اگر عضو هستید با حساب کاربری خود وارد شوید.