جهت تهیه مطالعات بازار و طرح توجیهی احداث کارخانه دباغی پوست و تولید چرم سبک و سنگین ، با اطلاعات کاملا به روز برای سال 1401 با فرمت Word و PDF و با گزارش گیری نرم افزار کامفار ، جهت اخذ جواز تاسیس یا وام و تسهیلات بانکی ، این صفحه را مطالعه نموده و سپس با ما تماس بگیرید . ضمنا در صورت تمایل میتوانید طرح توجیهی آرشیوی و قدیمی تر کارگاه چرم سازی را با فرمت PDF ، صرفا جهت مطالعه ، از انتهای همین صفحه دانلود نمایید .

 

در این مقاله اطلاعات فنی و ارزشمندی را درباره  تولید چرم در اختیار شما کاربر گرامی وبسایت قرار می‌دهیم . پیشاپیش از بردباری شما در مطالعه این مقاله سپاسگزاریم  .

این اطلاعات شامل ماشین آلات خط تولید چرم سبک و سنگین ، مساحت زمین مورد نیاز برای احداث کارخانه تولید چرم ، مواد اولیه مورد نیاز ، آب و برق و سوخت مورد نیاز کارگاه چرم سازی و همینطور فرآیند دباغی و تولید چرم می‌باشد.

---

چرم ، محصولی آشنا با حاشیه سود بالا !

---

پوست حیوانات تا زمانی که حیوان زنده باشد ، از انعطاف پذیری خوبی برخوردار می باشند . اما بعد از مرگ حیوان ، زمانی که پوست تحت شرایط جوی ، محیطی و فیزیکی قرار میگیرد ، کیفیت خود را ازدست داده و فاسد و شکننده خواهد شد . به همین جهت باید پوست را دباغی کرده و در شرایط خاص نگهداری نمود ، تا پوست مقاوم تر شده و کیفیت آن از دست نرود .

چرم ، محصول دباغی ( TANNING ) پوست حیوانات مختلف است که با کمک مواد ویژه ی شیمیایی و گیاهی ، طی عملیات خاص از حالت ابتدایی خود خارج شده و از پوست فساد پذیر کلاژن به پوست مقاوم ( چرم ) مبدل می گردد .

در کشور ما با توجه به اینکه کشتارگاه های صنعتی و همینطور دامداری ها سنتی ، پوست دام های ذبح شده را با قیمت بسیار مناسبی به کارخانجات دباغی و چرم سازی میفروشند ، میتوان گفت که مواد اولیه تولید چرم در ایران نسبت به بسیاری از کشورهای دیگر ارزانتر تمام میشود .

از طرف دیگر در صنعت دباغی پوست و چرم سازی ، قیمت محصول تولیدی تفاوت معناداری با قیمت ماده ی اولیه که همانا پوست خام دام میباشد دارد که این یعنی حاشیه سود بالا برای صنعت چرم سازی !

دباغی پوست به چه فرایندی گفته میشود ؟

پوست از نظر شیمیایی پلیمری است از اسیدهای آمینه که آنها را اصطلاحا پروتئین می نامند . اسیدهای آمینه از طریق پیوندهای پیتیدی ، براحتی می توانند تحت تأثیر میکروارگانیسم و عوامل بیرونی دیگر قرار گیرند . در این صورت زنجیر پروتئین گسسته شده و پوست ، کیفیت طبیعی خود را از دست خواهد داد .

از این رو برای جلوگیری از هجوم و نفوذ میکروارگانیسم ها و عوامل مؤثر بیرونی در پوست ، باید تغییراتی که تغییر اساسی در ماهیت پوست وارد نکند ، بر روی آن بوجود آورد . این عملیات را دماغی پوست گویند و صنعت مرتبط با آن ، صنعت دباغی ( Tanning Industry ) می باشد .

---

چرم سبک و سنگین در طول پروسه تولید خود به چه اشکالی تبدیل میگردد ؟

---

از زمانی که پوست خام وارد کارگاه دباغی میگردد ، عملیات مختلفی روی پوست انجام میشود و پس از از انجام هر مرحله محصولی که بدست میآید نام خاصی دارد که یک قدم به تولید چرم نهایی نزدیکتر شده است .

پوست خام در کارخانه ابتدا به سالامبور ، در مرحله بعدی به وت بلو ، در مرحله بعد به کراست ، بعد از آن به دای کراست و در نهایت به چرم نهایی یا فینیشینگ تبدیل میگردد . در زیر ما به بررسی برخی از این مراحل میپردازیم.

الف ) پوست خام  :

منظور از پوست خام همان پوست حیوان کشته شده ، بدون انجام عملیات نگهدارنده ( دباغی ) روی پوست می باشد .

بطور کلی پوست های پستانداران کم و بیش مشابه بوده و شامل سه لایه اصلی بیرونی ، کوریوم ( کوتیس ) و ساب کوتیس می باشد که لایه کوریوم 85 درصد از ضخامت كل پوست را در بر گرفته و به همین جهت در فرآیند دباغی از اهمیت زیادی برخوردار است .

ب ) سالامبور :

پوست اسیدی شده با سالامبور ، اصطلاحا به پوستی اطلاق می گردد که عملیات خیساندن ، آهک زنی ، جداسازی پشم ، لش زنی ، آهک زدایی ، آنزيم دادن و اسیدی كردن ، بر روی آن انجام شده باشد ، سالامبورها براساس اندازه و کیفیت به درجات مختلف طبقه بندی می شوند که جهت تولید محصول مرتب ، لازم است سالامبورهای مورد مصرف از نوع مرغوب انتخاب کردند . وزن متوسط سالامبورها با توجه به نوع پوست حیوان متفاوت می باشد که به طور مثال وزن متوسط هر سالامبور گوسفندی 1/1 کیلوگرم و سالامبور بنری کیلوگرم می باشد .

ج ) کراست :

کر است ، اصطلاحا به چرمی اطلاق می شود که کلیه مراحل چرم سازی ، بجز عملیات تکمیلی ( Finishin ) بر روی آن انجام شده است .

کراست می تواند از پوست خام حیوانات مختلف ، بدست آید ، در حقیقت کراست کلیه خواص مربوط به چرم را از لحاظ دارا بودن انعطاف لازم و عدم فسادپذیری دارا می باشد ، ولی هنوز جهت کاربردهای نهایی آماده نیست ، به عبارت دیگر کراست مستقیما در تولید مصنوعات چرمی به کار برده نمی شود ، بلکه خود بعنوان ماده اولیه اصلی چرم نهایی از کراست به حساب می آید .

همچنین باید اشاره داشت که طبقه بندی کراست بر اساس پارامترهای مختلف اعم از پوست مصرفی در تولید آن ، کاربرد نهایی آن و نیز تکنولوژی ساخت انجام می پذیرد .

د) چرم نهایی :

چرم عبارتست از پوست حیوانات و جانوران که بوسیله پاره ای مواد شیمیایی و اعمال فیزیکی و شیمیایی از حالت ابتدایی خارج شده و به صورت ثابت و فساد ناپذير درآمده است.

به عبارت دیگر ، چرم به پوستی اطلاق می گردد که کلیه مراحل چرم سازی اعم از دباغی و نیز عملیات تکمیلی (Finishing) بر روی آن انجام شده باشد . بطوریکه بتوان از آن جهت ساخت انواع مصنوعات چرمی نظیر کیف ، کفش، لباس ، کمربند و ... استفاده نمود .

---

کاربردهای چرم سبک و سنگین در صنایع مختلف

---

کاربردهای انواع چرم سبک و سنگین به قرار زیر می باشد:

چرم سنگین گاو به علت ضخامت و استحکام بالایی که دارد معمولا برای ساخت محصولانی استفاده می شود که در تهیه آنها کشش و مقاومت كالا اهمیت زیادی دارد.

از جرم های گوسفند نیز به علت نرمی و ناز کیشان معمولا برای ساخت کیف پول استفاده می شود .

مصنوعات چرمی عمدتا بعنوان کالای مصرفی محسوب می گردد و محصولات آن به گونه ای است که مورد مصرف عموم مردم و صنایع مختلف می باشد .

 محصولاتی مانند انواع کفش ، کیف ، کمربند ، چمدان ، کوله پشتی ، لباس چرمی ، دستکش های چرمی بعنوان محصولاتی است که اکثر مردم با توجه به نیاز خود به این وسایل از آنها استفاده می کنند و جزء محصولات مصرفي و فراگیر عموم مردم جامعه می باشد .

اما محصولاتی نظیر توپ های چرمی ، دستکش های ورزشی ، دستکش های بکس و ... جنبه کاربرد ورزشی دارند و این محصولات نیز همانند سایر مصنوعات چرمی مصرفی می باشند .

دسته دیگری از مصنوعات چرمی همانند کیسه ابزار آلات و انواع تسمه جهت انتقال قدرت و انواع قدرت ، انواع واشرهای چرمی و ... وجود دارند که موارد کاربرد آنها در مصارف صنعتی می باشد .

همچنین یکسری از مصنوعات چرمی مانند بند ساعت و مچ بند ، گردنبند ، جلد ابزار آلات موسیقی ، جلد دوربین ، کیسه لوازم آرایش ، زین چرمی نیز وجود دارد که جنبه زینتی دارند و مورد استفاده ی عموم قرار نمی گیرد .

کالاهای جایگزین چرم سبک و سنگین کدامند ؟

با توسعه علوم و تکنولوژی پلیمرها در چند سال اخیر ، پیشرفت های قابل توجهی در زمینه تولید فرآورده های مصنوعی و جایگزین شونده ی چرم طبیعی صورت گرفته است .

عمده ترین کالاهای رقیب چرم ، انواع منسوجات ، محصولات پلیمری مانند پی وی سی و پلی اورتان می باشند . که اصطلاح چرم مصنوعی نیز نامیده می شوند .

این مواد امروزه بعنوان کالاهای رقیب برای چرم در سطح وسیعی مطرح گردیده اند . برای ارزیابی صحیح وضعیت این دو نوع کالا ( مصنوعات چرمی و چرم مصنوعی ) در رقابت با یکدیگر در این بخش به مقایسه کیفیت و ویژگی های آنها پرداخته خواهد شد .

اگرچه محصولات پلیمری جانشین مناسبی برای برخی مصنوعات چرمی که در صنعت مورد استفاده قرار می گیرند ( مانند : تسمه ، طناب و ... هستند ولی در مواردی که استفاده از مصنوعات چرمی جنبه عمومی پیدا می نماید ( بخصوص جهت پوشش ) بدلیل عدم مرغوبیت کافی مواد پلیمری ، این مواد نتوانسته اند کفایت لازم برای جایگزینی مصنوعات چرمی بدست آورند .

از جمله ویژگی های خاص مصنوعات چرمی می توان به نرمی ، ظرافت و عدم ترک خوردگی ، سهولت نفوذ هوا و عرق نکردن اعضای مختلف بدن ( بخصوص در مورد کفش ) اشاره نمود ، که آنها را برای تولید بسیاری از کالاهای مصرفی عمومی مناسب می سازد .

انواع چرم هایی که در صنعت چرم سازی و دباغی مرسومند کدامند ؟

از نقطه نظر نوع چرم بدست آمده از پوست حیوانات ، مصنوعات چرمی متناسب با کاربرد نهایی آنها می توانند از چرم های زیر ساخته شوند :

• چرم سنگین گاوی
• چرم سنگین گاومیش
• چرم سنگین گوساله ای
• چرم سبک گوسفندی
• چرم سبک بزی
• چرم سنگین اسب
• چرم سبک گوزن
• چرم سبک آهو
• چرم سبک خوک
• چرم فانتزی ( شامل چرم مار و کروکودیل و ... )

---

مواد اولیه و انواع روشهای دباغی پوست و تولید چرم سبک

---

مواد اولیه مورد نیاز تولید چرم سبک به ظرفیت تقریبی 283500 متر مربع در سال

• سیلیپول WHT و HM3
• سیلیپوتان RS83 و MFP
• صابون امولگاتور 128
• ساینوزیوم 1000 AL
• ساکریلیک MRS
• سلینولیکس WWL
• کروم : 54000 کیلوگرم
• نمک : 40500 کیلوگرم
• پوست خام : 283500 مترمربع

انواع مواد مورد نیاز صنعت دباغی پوست کدامند ؟

چرم سازان در سراسر دنیا برای دباغی پوست از مواد مختلفی استفاده میکنند که میتواند منشاء گیاهی و یا شیمیایی داشته باشد . در زیر به بررسی مواد مختلف مورد استفاده در دباغی پوست پرداخته میشود .

دباغی با مواد گیاهی :

از قسمت های مختلف گیاه یعنی پوست ، تنه ، برگ ، شاخه ، میوه و ریشه گیاهان ، می توان مواد دباغی تهیه کرد ، از آن جمله می توان پوست درخت درخت صنوبر ، گاج ، بلوط ، فندق ، کائوچو ، سماق و ... را نام برد .

 برای تهیه عصاره یا جوهر داغی و مواد مذکور را با روش های ویژه در آب می خیسانند . در این عمل مواد جامد و مواد محلول برای دباغی بدست می آید . به مواد جامد مقداری بی سولفیت سدیم اضافه می کنند تا این مواد را حل کند .

دباغی با مواد شیمیایی :

دباغی با نمک های کروم منشاء معدني داشته و برای پوست های سبک کارآیی دارد. برای تهیه مواد دباغی با کروم ، از سنگ معدن کرومیت ( متشکل از 68% اکسید کروم ( III ) و 32% اکسید آهن (II)) استفاده می شود . دوام پوست دباغی شده با نمک کروم ، حدود سه برابر دوام پوست دباغی شده با مواد گیاهی  است.

دباغی با زاج سفید :

این نوع دباغی از روش هایی بسیار قدیمی است. برتری دباغی خز با زاج سفید در این است که بعلت بیرنگ بودن آن ، اثری بر روی موی خز باقی نمی ماند . در صورتی که در دباغی بوسیله مواد گیاهی و کروم ، موهای پوست بیرنگ می شود .

دباغی با نمک های آهن :

در این روش ، از نمک های مختلف آهن استفاده می شود که از آن جمله ، می توان سولفات آهن III ، کلرید و سولفات آهن ( III ) فتالات های آهن ( III ) و ... را نام برد .

دباغی با سولفات زیرکونیم :

پوست های اسیدی شده را با محلول سولفات زیرکونیوم نیم دباغی می کنند . برای دباغی با این روش ، زمانی نمک دباغی به پوست نیم دباغی شده اضافه می شود که پوست همراه با ده درصد وزن خود با اکسید زیر کنیم همراه باشد . پس از عملیات دباغی ، پوست را با بی کربنات سدیم ، قلیایی می کنند .

دباغی با مواد روغنی :

روغن ماهی و برخی از روغن های گیاهی مانند روغن دانه آفتاب گردان ، خاصیت دباغی داشته و برای دباغی پوست شوکا و بز کوهی که معمولا در تهیه لباس و دستکش کاربرد دارند ، مصرف می شوند .

دباغی با مواد سنتزی ( سینتان ) :

این مواد دباغی که امروزه جایگزین مواد دباغی طبیعی شده اند ، خود به چهار دسته تقسیم می شوند :

• سینتان الفاتیک : که از سولقو کلرید پارافین ها و دی ایزوسیانات ها تهیه می شود .
• سینتان متروسیکلیکی : که از ملامین ساخته می شود .
• سینتان آروماتیک : که از سینتان با گروه فنلی و بردن گروه فنلی تهیه می شود .
• سینتان گایتونیک : که از ترکیبات فنلی چند عاملی با آلدئيدها و آمین ها تهیه می شود .

دباغی با فرمالدئید :

در این روش ، محلول دباغی که شامل آب ، فرمالدئید و قلیا است ، ولی می توان به جای سود ، از بی کربنات سدیم ، کربنات کلسیم یا کربنات منیزیم نیز استفاده کرد .

دباغی نیم کرومی :

این نوع دباغی با نمک های کروم و مواد گیاهی انجام می گیرد که ممکن است در آن از سه روش استفاده شود .

• دباغی اولیه با محلول کروم و دباغی مجدد با محلول دباغی گیاهی
• دباغی اولیه با مواد گیاهی و دباغی مجدد در محلول کروم
• دباغی بوسیله مواد گیاهی و محلول کروم بطور همزمان .

این روش دباغی برای چرم رویه بویژه برای تهیه چرم های بسیار خوب ، ضد آب ، چرم های ضخیم ، دباغی چرم زیره و لباس مورد استفاده قرار می گیرد ، عیب این روش آن است که چرم سهولت چروک برمی دارد .

دباغی نیم زاجی :

به سه روش انجام می گیرد ؛

• دباغی اولیه در محلول زاج سفید و دباغی مجدد در محلول عصاره گیاهی
• دباغی اولیه در محلول عصاره گیاهی و دباغی مجدد در محلول زاج سفید
• دباغی با محلول عصاره گیاهی و زاج سفید بطور همزمان .

پوست دباغی شده که در پایان بصورت چرم بدست می آید ، دارای مقدار زیادی آب است . بنابراین قبل از هر عمل دیگر بر روی چرم حاصل ، باید آب از آن گرفته شود این عمل يوسیله ماشین آبگیری یا پرس کردن و ... انجام می گیرد.

فرایند دباغی پوست خام و تولید چرم طبیعی ، به شرح زیر می باشد :

1. مرحله اول : پس از این پوست را از بدن حیوان جدا نمودند ، ان را خشک کرده و به آن نمک می زنند . برای این کار پوست را درمحلول نمک خوابانده و یا با نمک خشک ، پوست را نمک زنی می کنند . سپس توسط هوای گرم و یا درمقابل آفتاب پوست را خشک می کنند .
2. مرحله دوم : در این مرحله ، قسمت های اضافی پوست را ، که در چرم سازی بدون ارزش می باشند ، جدا خواهند کرد .
3. مرحله سوم : برای این که مواد زاید و حل شدنی از بین برود ، پوست را درآب خیس می کنند .
4. مرحله چهارم : برای حذف نمودن چربی و گوشت های اضافی پوست ، عملیات لش زدایی پوست به صورت دستی و یا با استفاده از ماشین لش زدایی انجام می شود .
5. مرحله پنجم : پوست را درون محلول آب آهک گذاشته و سپس مقداری سولفید سدیم را به محلول اضافه کرده و پشم ، مو و اضافات پوست را جدا می کنند .
6. مرحله ششم : با استفاده از مواد شیمیایی نظیر نمک های آمونیوم ، اسیدسولفوریک و ... ، به صورت کامل آهک های پوست را ازبین می برند . سپس با قرار دادن پوست در حمام قلیایی ( دارای نمک قلیایی ) پوست صاف ، تمیز و انعطاف پذیر خواهد شد .
7. مرحله هفتم : با استفاده از هیدروکسید سدیم ، چربی های پوست را ازبین می برند .
8. مرحله هشتم : جهت یکدست و صاف شدن پوست ، آن را درون محلول اسیدی دارای نمک قرار خواهند داد . درنهایت پوست را که به شکل چرم درآمده است ، شستشو داده و آن را آبکشی می کنند .
9. مرحله نهم : در این قسمت که مرحله نهایی کار میباشد ، چرم را برش داده و با استفاده از مواد شیمیایی و یا مواد رنگی معدنی چرم را رنگ آمیزی می کنند .

---

زمین ، محوطه سازی و ساختمان سازی مورد نیاز جهت احداث کارخانه تولید چرم سبک به ظرفیت تقریبی 270000 متر مربع در سال

---

زمین و محوطه سازی مورد نیاز به قرار زیر میباشد :

• زمین : 3000 مترمربع
• عملیات خاکبرداری و تسطیح : 4000 مترمربع
• پی کنی : 150 مترمربع

مساحت ساختمانهای مورد نیاز به قرار زیر میباشند :

• سالن تولید : 2000 مترمربع
• انبار : 200 مترمربع
• رختکن ، نماز خانه ، غذاخوری : 72 مترمربع
• ساختمان رفاهی : 150 مترمربع

---

ماشین آلات و تجهیزات و تاسیسات مورد نیاز جهت احداث خط تولید چرم سبک به ظرفیت تقریبی 270000 متر مربع در سال

---

ماشین آلات و تجهیزات مورد نیاز کارخانه تولید چرم سبک

• لش وتی ( flashing 1800) سیستم تمام هیدرولیک با تابلو برق و متعلقات : 1 دستگاه
• ماشین لش زنی (flashing- 1500 ) سیستم تمام هیدرولیک با تابلو برق و متعلقات : 2 دستگاه
• ماشین ابگیر ( saming- 1600 ) سیستم تمام هیدرولیک با تابلو برق و متعلقات : 2 دستگاه
• ماشین فالس - خشک 1509) ( sheyving سیستم تمام هیدرولیک با تابلو برق و متعلقات : 2 دستگاه
• ماشین فالس _ تر 1500) (sheyving سیستم تمام هیدرولیک با تابلو برق و متعلقات : 2 دستگاه
• پرس 800 تن با تابلو برق و متعلقات : 1 دستگاه
• عياق با دستگاه اندازه گیری 200mm یا سیستم دیجیتال : 1 دستگاه
• گیره رامکا + فن های مربوطه + گیره : 2 دستگاه
• تونل خشک کن + فن + کاموایر : 1 دستگاه
• بالابان (dram) با موتور و گیربکس : 5 دستگاه
• لش بیل با padel : 4 دستگاه
• بافتنی هیدرولیک 1500 یا سمباده : 1 دستگاه
• شدل ( نرم کن) : 3 دستگاه
• اسپر بنگ (رنگ پاش اتوماتیک ) : 1 دستگاه

تاسیسات مورد نیاز کارخانه تولید چرم سبک

• حق انشعاب برق : 500kw
• ترانس : ( 1 عدد )
• روشنایی سالن‌ها و محوطه : لامپ ، کلید ، تابلو و...
• کابل کشی و تابلوها : استاندارد
• لوله کشی محوطه و سالنها : مصرف تجهیزات
• جمع آوری و تصفیه فاضلاب ، پمپ استخر ، کانال
• حق انشعاب تلفن و سیم کشی : 1 خط
• کولر : 5
• بخاری : 4
• موتور دیزلی یا یو پی اس

سوخت و انرژی مصرفی سالانه کارخانه دباغی پوست و چرم سازی

• برق : 648000 کیلووات ساعت
• تلفن : 6480000 پالس
• گاز : مصرف ندارد
• گازوئیل : 5000 لیتر
• بنزین : مصرف ندارد
• آب : 12000 مترمکعب

---

نیروی انسانی مورد نیاز جهت بهره برداری از کارخانه تولید چرم سبک به ظرفیت تقریبی 270000 متر مربع در سال

---

نیروی انسانی مورد نیاز کارخانه دباغی پوست و چرم سازی

• مدیر سالن : 1 نفر
• تکنسین فنی: 1 نفر
• کارگر : 40 نفر
• مسئول فروش : 1 نفر
• نگهبانی : 1 نفر
• مسئول تدارکات : 1 نفر
• مسئول اداری : 1 نفر
• مسئول مالی : 1 نفر
• نیروی خدماتی : 1 نفر

جهت تهیه مطالعات بازار و طرح توجیهی کارخانه دباغی پوست و چرم سازی ، با اطلاعات کاملا به روز برای سال 1401 با فرمت Word و PDF و با گزارش گیری نرم افزار کامفار ، جهت اخذ جواز تاسیس یا وام و تسهیلات بانکی ، با ما تماس بگیرید .

---

دانلود فایل های طرح توجیهی تیپ کارخانه دباغی پوست و چرم سازی

---

توجه : کلیه ی طرح های تیپ یا آماده ، صرفا کاربرد مطالعاتی و تحقیقاتی داشته و جهت اخذ مجوز و یا تسهیلات و وام بانکی مناسب نمیباشند . جهت تهیه طرح توجیهی با کاربرد اجرایی و بانکی با ما تماس بگیرید .